Giáo án Ngữ văn 11 chân trời Bài 8 Ôn tập

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Nhiệm vụ 1: Ôn tập văn bản đọc

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS làm việc nhóm nhỏ (4-6 HS) và thực hiện những yêu cầu sau:

·      So sánh một số nét đặc sắc của ba bài thơ đã học.

·      Bạn hiểu thế nào về “cái tôi” trong nghệ thuật và trong cuộc sống? “Cái tôi” đó có mối quan hệ như thế nào với “cái ta”?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận nhóm, vận dụng kiến thức đã học để thực hiện nhiệm vụ.

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 2 – 3 HS lượt trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, đặt câu hỏi (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

Nhiệm vụ 2: Ôn tập thực hành tiếng Việt

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS thực hiện những yêu cầu sau:

·      Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ lặp cấu trúc trong đoạn thơ dưới đây:

Buồn trông của bể chiều hôm,

Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?

Buồn trông ngọn nước mới sa, ang tao

Hoa trôi man mác biết là về đâu?

Buồn trông nội cỏ rầu rầu,

Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.

Buồn trông gió cuốn mặt đuềnh,

Ẩm âm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.

(Nguyễn Du, Truyện Kiều)

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học để thực hiện nhiệm vụ.

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS lượt trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, đặt câu hỏi (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

Nhiệm vụ 3: Ôn tập kĩ năng viết văn bản nghị luận về một bài thơ hoặc bức tranh/ pho tượng

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS thực hiện những yêu cầu sau:

·      Bạn rút ra ít nhất hai bài học kinh nghiệm về cách viết văn bản nghị luận về một bài thơ hoặc bức tranh/ pho tượng.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học để thực hiện nhiệm vụ.

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS lượt trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, đặt câu hỏi (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

Nhiệm vụ 4: Ôn tập kĩ năng nói và nghe

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS thực hiện những yêu cầu sau:

·      Làm thế nào để bài giới thiệu về một bài thơ hoặc một bức tranh/ pho tượng hấp dẫn người nghe?

·      Giải thích thế nào là kĩ thuật PMI khi tương tác với người thuyết trình và tác dụng của nó?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học để thực hiện nhiệm vụ.

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS lượt trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, đặt câu hỏi (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

I. Ôn tập văn bản đọc

1. So sánh một số nét đặc sắc của ba bài thơ đã học

- GV gợi mở theo PHỤ LỤC 20.

2. Cái “tôi” và cái “ta”

Trong nghệ thuật và cuộc sống, "cái tôi" thường được hiểu là ý thức về bản thân, những giá trị, suy nghĩ, tư tưởng và phẩm chất của cá nhân. Nó có thể được thể hiện thông qua hành động, quan điểm hoặc sáng tạo của mỗi người. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, "cái tôi" có thể trở thành sự ám ảnh, khiến người ta quá tập trung vào chính mình mà bỏ qua những người xung quanh.

"Cái ta" thường ám chỉ tinh thần hợp tác, sự đồng cảm và lấy lợi ích của tập thể lên hàng đầu. Nó có thể được thể hiện qua sự chia sẻ, cộng tác và tôn trọng lẫn nhau. Tuy nhiên, "cái ta" cũng có thể trở thành sự đàn áp và lấn át cá nhân, khiến người ta cảm thấy mất tự do và bị kiểm soát.

Vì vậy, mối quan hệ giữa "cái tôi" và "cái ta" phụ thuộc vào cách mà chúng ta cân bằng giữa quyền lợi cá nhân và lợi ích tập thể. Khi chúng ta đạt được sự cân bằng này, chúng ta có thể trở thành một người có ý thức cá nhân và đồng thời sẵn sàng hợp tác với những người xung quanh.

II. Ôn tập thực hành tiếng Việt

- Biện pháp tu từ lặp cấu trúc trong ngữ liệu này là sự lặp lại kết cấu ngữ pháp “Buồn

trông + X” ở các dòng thơ:

(1) Buồn trông cửa bể chiều hôm.

(2) Buồn trông ngọn nước mới sa.

(3) Buồn trông nội cỏ rầu rầu.

(4) Buồn trông gió cuốn mặt duềnh.

=> Tác dụng: Diễn tả nỗi buồn triền miên, không dứt của Thuý Kiều khi xa nhà.

III. Ôn tập năng viết văn bản nghị luận về một bài thơ hoặc bức tranh/ pho tượng

- Khi viết văn bản nghị luận về một bài thơ hoặc bức tranh/ pho tượng, nên lựa chọn đối tượng phù hợp với năng lực hiểu biết và khả năng tìm kiếm tư liệu để viết bài.

- Ngôn ngữ của bài viết cần rõ ràng, lí lẽ thuyết phục, bằng chứng xác đáng, cụ thể.

IV. Ôn tập kĩ năng nói và nghe

1. Bài giới thiệu về một bài thơ hoặc một bức tranh/ pho tượng

- Để bài giới thiệu về một bài thơ hoặc một bức tranh/ pho tượng hấp dẫn người nghe, cần chuẩn bị nội dung thú vị, bên cạnh đó có thể kết hợp nhiều phương tiện phi ngôn ngữ, cần có thêm sự tương tác giữa người nói và người nghe để không khí trở nên sôi nổi, hào hứng…

2. Kĩ thuật PMI

- Mấu chốt của kĩ thuật này là khi góp ý cho người khác, trước tiên, cần nêu những điểm tích cực, tiếp theo là nếu điểm cần điều chỉnh và kết thúc bằng cách nếu điều thú vị nhất từ ý kiến/ bài thuyết trình của bạn.

- Tác dụng: Tạo nên tâm lí tiếp nhận ý kiến tích cực cho người được góp ý, mối quan hệ tích cực giữa người góp ý và người được góp ý.