Giáo án Ngữ văn 6 cánh diều Bài 5: Thực hành tiếng Việt

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ

GV yêu cầu HS hãy xác định thành phần chính trong câu văn sau:

Hôm nay, tôi đi học.

Gv đặt câu hỏi: Dựa vào kiến thức đã học từ tiẻu học, hãy cho biết vai trò của thành phần và chủ ngữ trong câu.

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

+ HS nghe và trả lời

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ HS trình bày sản phẩm thảo luận

+ GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

Gv dẫn dắt: 

- HS xác định:

Hôm nay, tôi // đi học.

TN           CN      VN

- HS nêu vai trò của chủ ngữ và vị ngữ trong câu.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

NV1 :

Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS:

Chỉ ra vị ngữ trong câu văn sau, vị ngữ có đặc điểm gì?

Tôi đang đi du lịch.

- GV đặt câu hỏi: So với vị ngữ chỉ có động từ “đi” với cụm động từ “đi du lịch”, vị ngữ nào sẽ phản ánh đầy đủ hơn? Từ  đó, hãy rút ra vai trò của việc mở rộng vị ngữ trong câu/

- HS thực hiện nhiệm vụ

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

+ HS thực hiện nhiệm vụ 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ HS trình bày sản phẩm thảo luận

+ GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

+ GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức => Ghi lên bảng.

NV2: Tìm hiểu cụm động từ, cụm tính từ

Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS: Quan sát cụm động từ ở ví dụ trên, hãy chỉ ra mô hình cấu tạo của cụm động từ?

- HS thực hiện nhiệm vụ

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

+ HS thực hiện nhiệm vụ 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ HS trình bày sản phẩm thảo luận

+ GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

+ GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức => Ghi lên bảng.

I. Mở rộng vị ngữ trong câu

1. Xét ví dụ

Tôi //đang đi du lịch.

- Vị ngữ là một cụm danh từ, trong đó “đi” là động từ trung tâm.

2. Nhận xét

- Vị ngữ là một trong hai thành phần chính cảu câu, chỉ hoạt động, trạng thái, đặc điểm của sự vật, hiện tượng nêu ở chủ ngữ.

- Vị ngữ thường được biểu hiện bằng động từ (cụm động từ)

- Mở rộng vị ngữ là thêm cho vị ngữ thành tố phụ, làm cho ý nghĩa của câu được đầy đủ, rõ ràng hơn, phù hợp với ngữ cảnh và mục đích giao tiếp hơn.

II. Cụm động từ, cụm tính từ

- Những từ làm phụ ngữ ở phần trước: đã, sẽ, đang, sắp…

- Những từ làm phụ ngữ phía sau bổ sung cho phần trung tâm: thường là các danh từ

- Từ trung tâm: động từ hoặc tính từ

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

NV1: Bài tập 1

Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS: làm bài tập 1

GV hướng dẫn HS: Tìm trong văn bản những câu được mở đầu bằng trạng ngữ chỉ thời gian.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

+ HS thảo luận và trả lời từng câu hỏi

Dự kiến sản phẩm: HS tìm và viết vào 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ HS trình bày sản phẩm thảo luận

+ GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

+ GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức => Ghi lên bảng

GV bổ sung: Văn bản trên là văn bản thông tin nên thuật lại các sự kiện lịch sử. Vì vậy việc sử dụng câu mở đầu bằng trạng ngữ thời gian hoàn toàn phù hợp với yêu cầu trình bày lần lượt diễn biến các sự kiện theo trình tự thời gian.

……………

Bài tập 1/ trang 96

Trong bài  Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập, những câu mở đầu bằng trạng ngữ chỉ thời gian:

Ngày 4-5-1945. HCM rời Pác Bó về Tân Trào.

Ngày 22-8-1945, Bác rời Tân Trào về Hà Nội.

Ngày 28 và ngày 29-8, ban ngày, Bác đến làm việc tại 12 Ngô Quyền, trụ sở của Chính phủ lâm thời.

→ Tác dụng: xác định thời gian, nơi chốn, nguyên nhân, mục đích, phương tiện, cách thức diễn ra sự việc nêu trong câu.

……….