Giáo án Ngữ văn 6 cánh diều Bài 9: Chích bông ơi!

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ

- GV đặt câu hỏi: Em có yêu thích các loài chim không? Em đã từng nhìn thấy chú chim non chưa?

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

+ HS nghe và trả lời

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ HS trình bày sản phẩm thảo luận

+ GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

+ GV dẫn dắt: Chúng ta từ thuở lọt lòng đã được sống trong tình yêu thương và chăm sóc của cha mẹ, được bao bọc và chở che khi còn non nớt bé thơ. Các loài vật khác cũng đều như vậy. Bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu văn bản Chích bông ơi! Để củng cố những kĩ năng đọc hiểu truyện ngắn và hiểu thêm ý nghĩa sâu xa mà tác giả truyền tải.

- HS có thể kể tên một số loài vật nuôi: chó, mèo, chim cảnh…

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS trình bày những hiểu biết về tác giả và văn bản.

- GV có thể gọi một hoặc một số HS đọc văn bản.

- GV gọi 1 HS tóm tắt ngắn gọn văn bản.

- GV đặt câu hỏi: 

+ Văn bản thuộc thể loại nào?

+ Có thể chia văn bản thành bố cục mấy phần?

 - HS lắng nghe.

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

+ HS nghe và đặt câu hỏi liên quan đến bài học.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ HS trình bày sản phẩm thảo luận

+ GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

+ GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức => Ghi lên bảng.

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

- Tên thật: Nguyễn Cao Sơn.

- Quê quán: Cao Bằng.

2. Tác phẩm

- Xuất xứ: Cao Bằng 3/1999; trích Tuyển tập truyện viết về thiếu nhi dân tộc và miền núi.

- Thể loại:  Truyện ngắn.

3. Đọc – chú thích

4. Bố cục:

+ Phần 1 (Từ đầu đến Dế Vân bối rối): Sự việc gặp chú chim nhỏ.

+ Phần 2 (Tiếp đến run rẩy trong lòng): Dế Vân hồi tưởng lại chuyện trong quá khứ.

+ Phần 3 (Còn lại): Dế Vần và Khìn cứu và thả chú chim lên trời.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS theo dõi văn bản, làm việc theo nhóm và trả lời câu hỏi:

+ Truyện viết về ai, về việc gì? 

+ Trong văn bản có mấy câu chuyện được kể? Đó là những câu chuyện nào? Từ đó em hiểu cách viết “truyện trong truyện” ở đây như thế nào?

+ Qua hai câu chuyện, em cảm nhận gì về người bố Dế Vần và đứa con Ò Khìn?

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

+ HS thảo luận và trả lời từng câu hỏi

Dự kiến sản phẩm:

+ Truyện kể về một lần cậu bé nhờ bố giúp đỡ một chú chim chích bông mắc kẹt khiến Dế Vần - người bố nhớ lại kỉ niệm xưa vô tình bắt chú chim chích bông con xa mẹ phải chết.

- Trong văn bản có hai câu chuyện được kể:

 + Chuyện của người cha trong quá khứ

+ Chuyện hiện tại của hai cha con Ò Khìn

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ HS trình bày sản phẩm thảo luận

+ GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

+ GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức => Ghi lên bảng

GV chuẩn kiến thức: Cách viết " truyện trong truyện" là  lồng ghép một câu chuyện độc lập (có liên quan hoặc không về mặt nội dung) vào một câu chuyện chính.

II. Tìm hiểu chi tiết

1. Câu chuyện về chim chích bông

- Truyện kể về một lần cậu bé nhờ bố giúp đỡ một chú chim chích bông mắc kẹt khiến Dế Vần - người bố nhớ lại kỉ niệm xưa vô tình bắt chú chim chích bông con xa mẹ phải chết.

- Truyện về chim chích bông được kể qua hai câu chuyện:

a. Chuyện của người cha trong quá khứ

- Dế Vần theo pa lên nương và bắt chim non mang về à chú chim non bị chết.

à Dế Vần vẫn ân hận đến bây giờ.

b. Chuyện hiện tại của hai cha con Ò Khìn

- Đầu truyện: Ò Khìn muốn bắt con chích nông để chơi nhưng đến cuối truyện lại thả để chim bay vút lên trời với lời thì thầm: "bay đi, bay về với mẹ mày đi".

à Nhận xét:

+ Dế Vần là một cậu bé hiền lành, biết nhận lỗi sai và luôn ân hận về những hành vi sai lầm của mình. Anh đã rút kinh nghiệm của bản thân mình cho đứa con.

+ Ò Khìn sau khi nghe được câu chuyện pa kể và em hiểu được nỗi buồn, sự ăn năn của cha về cái chết của con chim nhỏ năm xưa nên không muốn lặp lại.