Giáo án Toán 4 cánh diều Bài 84: Phép chia phân số

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú, kích thích sự tò mò của HS trước khi vào bài học.

b. Cách thức tiến hành:

- GV chiếu hình ảnh khởi động:

Và yêu cầu HS quan sát, thảo luận theo nhóm (bàn) về những gì có trong bức tranh. GV mời một số nhóm chia sẻ.

- GV gợi mở: Để biết được chia chiếc bánh được mấy phần, ta thực hiện phép tính gì?

- GV dẫn dắt vào bài học: “Sau đây, cô trò mình sẽ cùng tìm hiểu về phép chia hai phân số trong “Bài 84: Phép chia phân số”

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

a. Mục tiêu: Biết chia hai phân số.

b. Cách thức tiến hành

- GV yêu cầu HS hoạt động theo nhóm đôi và thực hiện lần lượt các hoạt động sau:

+ Hai bạn cùng tô màu vào hai băng giấy mà nhóm đã chuẩn bị. Một bạn dùng bút màu tô màu vào  băng giấy thứ nhất, bạn còn lại tô  băng giấy thứ hai.

+ GV cho HS quan sát, kiểm tra phần tô màu của nhóm trên bảng.

+ GV đặt câu hỏi thảo luận:

·      So sánh độ dài của  băng giấy và  băng giấy?

·      Hãy cho biết độ dài của  băng giấy gấp mấy lần độ dài của  băng giấy?

- GV gợi mở:

+  Theo hình vẽ về băng giấy thì  bằng bao nhiêu?

+ Em có nhận xét gì về phép nhân phân số ?

- GV cho HS kết luận:

- GV giới thiệu: Phân số  được gọi là phân số đảo ngược của phân số

- GV dẫn dắt: Vậy muốn chia hai phân số, ta làm như thế nào?

- GV đính tấm bìa ghi sẵn quy tắc lên bảng: Muốn chia một phân số cho một phân số khác 0, ta lấy phân số thứ nhất nhân với phân số đảo ngược của phân số thứ hai.

- GV cho HS luyện tập với ví dụ.

Ví dụ:

GV lưu ý HS cách trình bày.

C. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH, LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Viết được phân số đảo ngược, thực hành chia hai phân số. Củng cố kiến thức về rút gọn phân số.

b. Cách thức tiến hành

Nhiệm vụ 1: Hoàn thành BT1

a) Nêu phân số đảo ngược của mỗi phân số sau:

- GV cho HS làm bài cá nhân vào vở ghi.

- GV mời 1 HS nêu cách thực hiện phép tính

 Phân số đảo ngược của

- Cả lớp làm tiếp các câu còn lại, sau đó chữa bài. Cả lớp thống nhất kết quả.

b) Tính:

- GV cho HS làm bài cá nhân vào vở ghi.

- GV yêu cầu HS quan sát mẫu, một HS nêu cách thực hiện phép tính mẫu:

 =

- Cả lớp làm tiếp các câu còn lại, sau đó chữa bài. Cả lớp thống nhất kết quả.

- GV gọi một HS phát biểu lại quy tắc chia hai phân số.

Nhiệm vụ 2: Hoàn thành BT2

Rút gọn rồi tính:

a)

b)

c)

d)

- GV cho HS làm bài cá nhân vào vở ghi.

- GV yêu cầu HS quan sát mẫu, một HS nêu cách thực hiện phép tính mẫu:

+ Rút gọn phân số:  =

+ Viết:

- Cả lớp làm tiếp các câu còn lại, sau đó chữa bài. Cả lớp thống nhất kết quả.

- GV gọi một HS phát biểu lại quy tắc cộng hai phân số có cùng mẫu số.

Nhiệm vụ 3: Hoàn thành BT3

Hãy chỉ đường giúp chú cá về nhà bằng cách thực hiện các phép chia phân số:

- GV cho HS hoạt động cặp đôi, trao đổi về cách thực hiện phép chia hai phân số.

- GV gọi một HS phát biểu lại quy tắc chia hai phân số:

Muốn chia một phân số cho một phân số khác 0, ta lấy phân số thứ nhất nhân với phân số đảo ngược của phân số thứ hai.

- GV cùng HS phân tích cách chia của từng câu dựa trên quy tắc vừa nêu để giúp chú cá tìm đường về nhà.

Nhiệm vụ 4: Hoàn thành BT4

Chị Yến rót  bình nước cam ra cốc, sao cho lượng nước cam mỗi cốc bằng  bình nước cam. Hỏi chị Yến rót được mấy cốc nước cam như thế?

- GV cho HS làm bài cá nhân, đọc đề, nhận biết bài toán cho biết gì, bài toán hỏi gì, suy nghĩ lựa chọn cách giải và trình bày bài giải.

- GV đặt câu hỏi: “Muốn biết chị Yến rót được mấy cốc nước cam, ta thực hiện phép tính gì?”

- GV mời 1 HS lên bảng trình bày kết quả. Cả lớp đối chiếu, nhận xét.

- GV chữa bài, lưu ý HS cách trình bày.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG, TRẢI NGHIỆM

a. Mục tiêu: Lấy ví dụ về phép chia hai phân số và vận dụng quy tắc tính đã học để tính kết quả.

b. Cách thức tiến hành

Nhiệm vụ 1: Hoàn thành BT5

Xếp thẻ số vào ô “?” thích hợp để được phép chia đúng:

- GV cho HS hoạt động nhóm 2 người, quan sát hình, đọc kĩ đề và làm bài.

- GV mời một vài HS chia sẻ kết quả. Cả lớp lắng nghe, bổ sung ý kiến cho bạn.

- GV chữa bài, chốt đáp án đúng.

Nhiệm vụ 2: HS trả lời nhanh các câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Kết quả của phép tính:  là:

Câu 2: Kết quả của phép tính   là:

Câu 3: Chọn đáp án sai:

A.   Phân số đảo ngược của  là

B.  

C.  

D.  

Câu 4: Phân số đảo ngược của  là:

Câu 5: Người ta cắt một thanh sắt dài  m thành các đoạn, mỗi đoạn dài  m. Hỏi người ta cắt được bao nhiêu đoạn như vậy?

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học.

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- Ôn tập kiến thức đã học.

- Hoàn thành bài tập trong SBT.

- Đọc và chuẩn bị trước Bài 85 – Luyện tập

- HS quan sát, thực hiện theo yêu cầu.

+ Có  chiếc bánh.  Chia ra thành các phần bằng nhau, sao cho mỗi phần là  chiếc bánh.

+ Hỏi chia được mấy phần như thế?

- Trả lời: Chúng ta sử dụng phép tính chia.

- HS chú ý nghe, hình thành động cơ học tập.

- HS lắng nghe, thực hiện theo yêu cầu.

- HS trao đổi, suy nghĩ trả lời câu hỏi.

- Trả lời:

·      Độ dài của  băng giấy bằng độ dài của  băng giấy.

·      Độ dài của  băng giấy gấp 6 lần độ dài của  băng giấy.

- Trả lời:

Độ dài của  băng giấy gấp 6 lần độ dài của  băng giấy nên ta có:

Ta có:

- Kết luận:

- HS chú ý lắng nghe

- HS lắng nghe, ghi vở, đồng thanh.

+ Cá nhân – cặp đôi – đồng thanh.

- Ví dụ:

- HS đối chiếu kết quả, sửa bài.

- Trả lời:

a)

Phân số đảo ngược của

Phân số đảo ngược của

Phân số đảo ngược của

- HS đối chiếu kết quả, sửa bài.

b)

 =

 = =

 =

- HS đối chiếu kết quả, sửa bài.

- Trả lời:

b)

c) 

d) =

- HS đối chiếu kết quả, sửa bài.

- Trả lời:

- HS đối chiếu kết quả, sửa bài.

- Trả lời:

Bài giải

Số cốc nước cam chị Yến rót được là:

 (cốc)

Đáp số: 4 cốc nước cam.

- HS đối chiếu kết quả, sửa bài.

- Trả lời:

- HS đối chiếu kết quả, sửa bài.

Đáp án

- HS chú ý lắng nghe, tiếp thu và rút kinh nghiệm

- HS chú ý nghe, quan sát bảng và ghi vở.