Giáo án Tiếng Việt 5 kết nối bài 17: Luyện tập về đại từ và kết từ

TIẾT 2: LUYỆN TẬP VỀ ĐẠI TỪ VÀ KẾT TỪ

Hoạt động 1: Tìm đại từ nghi vấn trong các câu đố và giải đố

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nhận biết và xác định được đại từ nghi vấn.

- Vận dụng kiến thức vào làm bải tập và các câu hỏi liên quan.

b. Tổ chức thực hiện: 

- GV tổ chức cho HS xác định yêu cầu BT1: Tìm đại từ nghi vấn trong các câu đố dưới đây và giải đố.

a. Đố ai trên Bạch Đằng Giang

Làm cho cọc nhọn dọc ngang sáng ngời

Phá quân Nam Hán tơi bời

Gươm thần độc lập giữa trời vang lên?

(Là ai?)

b. Bánh gì vuông vức chữ điền 

Áo màu lá biếc dây viền dọc ngang

Hương xuân vị Tết nồng nàn

Ăn rồi nhớ mãi lòng chàng Lang Liêu?

(Là gì?)

- GV cho HS nhắc lại về đại từ nghi vấn: dùng để hỏi (ai, gì nào, sao, bao nhiêu, đâu,…).

- GV tổ chức cho HS làm việc nhóm đôi để thực hiện yêu cầu.

- GV mời 2 – 3 nhóm trình bày kết quả, các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

+ Câu a: đại từ nghi vấn là “ai”. Giải đố là Ngô Quyền. 

+ Câu b: đại từ nghi vấn là “gì”. Giải đố là bánh chưng.

- GV liên hệ và mở rộng cho HS: 

+ GV nói thêm cho HS về anh hùng Ngô Quyền và chiến thắng Bạch Đằng.

+ GV nói thêm cho HS về Lang Liêu, sự tích bánh chưng, bánh giầy.

+ GV củng cố thêm cho HS về chủ điểm Tiếp bước cha ông khi nhắc về truyền thống dựng xây và bảo vệ Tổ quốc của các Vua Hùng và Lang Liêu

+ GV chỉ ra cho HS thấy đại từ nghi vấn “ai” dùng để hỏi cho người (Ngô Quyền) và đại từ nghi vấn “gì” dùng để hỏi cho vật, sự vật (bánh chưng).

Hoạt động 2: Chọn từ (đây, kia, này) thay thế cho từ ngữ được in đậm trong đoạn văn

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- HS biết cách dùng các từ ngữ thay thế trong một đoạn văn

- Hiểu tác dụng của việc thay thế từ ngữ trong một đoạn văn.

b. Tổ chức thực hiện:

- GV tổ chức cho HS xác định yêu cầu BT2: Chọn từ (đây, kia, này) thay thế cho từ ngữ được in đậm trong đoạn văn dưới đây:

     Cầu Long Biên bắc qua sông Hồng nối quận Ba Đình và quận Hoàn Kiếm với quận Long Biên của Hà Nội. Nhìn từ xa, cây cầu Long Biên trông như một con rồng sắt khổng lồ. Cầu Long Biên là cây cầu duy nhất của Thủ đô có các phương tiện di chuyển theo hướng tay trái.

- GV cho HS nhắc lại về đại từ thay thế: dùng để thay thế (thế, vậy, đó, này,…).

- GV phát phiếu bài tập để HS điền đại từ thay thế.

- GV mời đại diện 1 – 2 HS chia sẻ kết quả, các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

+ cây cầu Long Biên trông như ... à cây cầu này trông như …

+ Cầu Long Biên là cây cầu ... à Đây là cây cầu ...  

- GV hỏi HS về tác dụng của đại từ thay thế trong đoạn văn HS vừa hoàn thiện.

- GV mời 1 – 2 HS chia sẻ, các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và gợi ý:

+ Tác dụng của việc thay thế từ ngữ trong đoạn văn trên: làm cho đoạn văn mạch lạc hơn, hay hơn, tránh lặp từ ngữ.

Hoạt động 3: Chọn kết từ (mà, cho, như, tuy … nhưng …) thay cho bông hoa

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Ôn tập kiến thức về kết từ.

- Vận dụng kiến thức vào làm bài tập và câu hỏi liên quan.

b. Tổ chức thực hiện:

- GV tổ chức cho HS xác định yêu cầu BT3: Chọn kết từ (mà, cho, như, tuy ... nhưng ...) thay cho bông hoa.

a. Con người có tổ, có tông

* cây có cội, * sông có nguồn.

b. Bầu ơi thương lấy bí cùng

........................

- HS xác định yêu cầu BT.

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS làm việc nhóm.

- HS trình bày kết quả.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS xác định yêu cầu BT.

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS làm bài tập.

- HS chia sẻ kết quả.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS chia sẻ kết quả.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS xác định yêu cầu BT.

........................