Giáo án Tiếng Việt 5 kết nối Ôn tập và Đánh giá giữa học kì II (Tiết 3 + 4)

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS và từng bước làm quen bài học.

b. Tổ chức thực hiện 

- GV đặt câu hỏi: Em hãy nhắc lại kiến thức về liên kết câu? 

­- GV mời 1 – 2 HS chia sẻ: 

- GV nhận xét, chốt đáp án: Có 3 cách liên kết câu: lặp từ ngữ, từ ngữ nối và thay thế từ ngữ. 

+ Các câu trong một đoạn văn có thể liên kết với nhau bằng cách lặp từ ngữ ở câu trước. 

+ Các câu trong một đoạn văn có thể liên kết với nhau bằng một kết từ hoặc từ ngữ có tác dụng nối (gọi chung là từ ngữ nối) như: rồi, nhứng, vì thế, thứ nhất, thứ hai, trái lại, ngoài ra, bên cạnh đó, đầu tiên, sau đó, tiếp theo, cuối cùng,… Từ ngữ nối thường đứng ở đầu câu.

+ Các câu trong đoạn văn có thể liên kết với nhau bằng cách dùng đại từ, danh từ,… ở câu sau thay thế cho từ ngữ đã dùng ở câu trước. Ngoài ra tác dụng liên kết, dùng từ ngữ thay thế còn tranh được sự trùng lặp từ ngữ trong đoạn văn. 

- GV ghi tên bài học mới. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Luyện tập kĩ năng đọc hiểu văn bản 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS: 

- HS học thuộc lòng các bài và trả lời các câu hỏi liên quan. 

b. Tổ chức thực hiện: 

- GV yêu cầu HS đọc nhiệm vụ BT1: Đọc những dòng thơ dưới đây 

a. Em vui em hát

   Hạt vàng làng ta…

b. Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi

   Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng.

c. Con đã lớn khôn, đọc được cả những điểu

   Chưa được viết trong thư người lính biển.

d. Mặt trời xuống biển như hòn lửa

   Sóng đã cài then, đêm sập cửa.

e. Ông đứng như bụt hiện

   Chờ cháu cuối đường quê.

• Nêu tên bài thơ có chứa các dòng trên.

• Trong mỗi bài thơ, em thích hình ảnh nào nhất? Vì sao?

• Đọc thuộc lòng 2 – 3 khổ thơ em thích của một trong những bài thơ trên.

- GV tổ chức đọc thi cho HS và yêu cầu HS trả lời các câu ứng với bài đọc đã chọn. 

- GV nhận xét, chốt nhiệm vụ:

Ý đầu tiên: 

a. Bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa. 

b. Bài thơ Khúc hát ru những em bé trên lưng mẹ của Nguyễn Khoa Điềm. 

c. Bài thơ Thư của bố của Thuỵ Anh.

d. Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận.

e. Bài thơ Đường quê Đồng Tháp Mười của Trần Quốc Toàn.

Ý thứ hai: Trong mỗi bài thơ, em thích nhất hình ảnh và lí do thích là:

a. Hạt gạo làng ta:  Em thích hình ảnh “Hạt gạo làng ta/ Có vị phù sa/ Của sông Kinh Thầy/ Có hương sen thơm/ Trong hồ nước đầy/ Có lời mẹ hát ngọt bùi đắng cay”. Vì hình ảnh đó được nhà thơ đã khẳng định hạt gạo thấm đẫm hương vị phù sa của dòng sông quê hương. Hạt gạo kết tinh của đất trời, từ những gì tinh túy nhất của thiên nhiên. Hạt gạo còn mang hương thơm của những bông sen trong hồ nước đầy, trong những hạt gạo thơm dẻo ấy còn chứa đựng những nỗi vất vả đắng cay của người mẹ - người nông dân. "Có lời mẹ hát/Ngọt bùi đắng cay" lời thơ ngắn, giản dị mộc mạc và nhẹ nhàng như lời hát làm những câu thơ dễ đi vào lòng người bằng điệp từ "có". Tác giả muốn nhấn mạnh hạt gạo mang rất nhiều hương vị của thiên nhiên và công sức của người nông dân, vì vậy càng phải trân quý hạt gạo làng ta, và trân trọng những người nông dân đã làm ra hạt gạo ấy.

b. Khúc hát ru những em bé trên lưng mẹ: Em thích hình ảnh “Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi/ Mặt trời của mẹ em nằm trên lưng”. Vì hình ảnh này chỉ: Bắp cần mặt trời để sinh sống và hình thành (qua những râu ngô, hoa ngô, làm lớn cây ngô rồi mới có bắp); em bé là mặt trời, là niềm tin, hi vọng và là tình yêu lớn nhất của mẹ, động lực để mẹ lao động, sản xuất.

c. Thư của bố: Em thích hình ảnh: “Con đã lớn khôn, đọc được cả những điều chưa được viết trong thư người lính biển”. Vì hình ảnh này cho thấy con đã hiểu, con đủ nhận biết được những khó khăn thực tế bố gặp phải chứ không chỉ qua những gì bố kể. Con thương và yêu bố nên biết bố còn giấu, còn muốn mình không phải lo nghĩ. Con luôn tự hào về bố của mình.

d. Đoàn thuyền đánh cá: Em thích hình ảnh: “Mặt trời xuống biển như hòn lửa/ Sóng đã cài then, đêm sập cửa”. Vì hình ảnh này: đoàn thuyền đánh cá ra khơi trong khung cảnh thiên nhiên khắc nghiệt, một buổi chiều tối: mặt trời xuống biển, màn đêm tới – nhà văn có lối miêu tả đặc biệt, nhân hoá làm câu thơ trở nên sinh động hơn.

e. Đường quê Đồng Tháp Mười: Em thích hình ảnh: “Ông đứng như bụt hiện/ Chờ cháu cuối đường quê”. Vì hình ảnh này như một câu truyện cổ tích về tình ông cháu: ông hiền từ luôn trông chờ cháu trở về, dang vòng tay chào đón. Câu thơ thể hiện tình cảm của người cháu dành cho người ông.

- GV giao nhiệm vụ cho HS đọc BT2: Đọc văn bản dưới đây và trả lời câu hỏi.

a. Chiếc quạt mo được miêu tả như thế nào trong bài đọc? 

b. Chiếc quạt mo gợi nhớ những kỉ niệm gì về bà trong tuổi thơ của người cháu? 

c. Kể lại giấc mơ của người cháu về chiếc quạt mo. Theo em, giấc mơ đó có gì thú vị? 

d. Chi tiết người cháu khi lớn vẫn giữ một chiếc quạt mo làm kỉ niệm gợi cho em những suy nghĩ gì?

- GV mời đại diện 1 – 2 HS đọc lại văn bản Quạt mo và trả lời câu hỏi đọc hiểu. 

- GV nhận xét, chốt đáp án:

……………….

- HS lắng nghe câu hỏi. 

- HS phát biểu. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài.

- HS đọc yêu cầu BT. 

- HS đọc theo yêu cầu của GV. 

- HS lắng nghe. 

- HS đọc yêu cầu BT. 

- HS phát biểu ý kiến. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

…………..