Giáo án Tiếng Việt 5 kết nối bài 4: Hộp quà màu thiên thanh

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Tổ chức thực hiện

- GV cho HS xem video Cây táo và sự biết ơn: 

https://www.youtube.com/watch?v=TksJxgcYvuc

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm đôi và thảo luận: Theo em, có những cách nào để bày tỏ tình cảm yêu quý của mình với người thân, bạn bè, thầy cô giáo?

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm đôi trình bày ý kiến trước lớp. Các HS khác lắng nghe, nêu câu hỏi (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và khích lệ HS: Có rất nhiều cách để thể hiện tình cảm của bản thân với thầy giáo, cô giáo, người 

thân,... Chẳng hạn như gọi điện thoại hỏi thăm sức khoẻ; gửi lời chúc mừng vào dịp sinh nhật hoặc những ngày lễ, Tết; gửi thiệp kèm theo món quà có ý nghĩa; quan tâm, giúp đỡ và chia sẻ khi họ gặp khó khăn hoặc ốm đau;..

- GV hướng dẫn HS quan sát tranh minh họa SGK tr.22, dẫn dắt và giới thiệu bài đọc: 

Đây là tranh minh hoạ cho văn bản Hộp quà màu thiên thanh.

Chúng ta tò mò muốn biết các bạn trong tranh đã nói gì với nhau? Có những nội dung gì được viết vào những lá thư? Các em sẽ đọc câu chuyện để tìm câu trả lời cùng với thầy (cô) nhé!

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1: Đọc văn bản 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ và đọc câu thể hiện cảm xúc của nhân vật. 

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp. 

b. Tổ chức thực hiện

- GV đọc mẫu cho HS nghe: Giọng đọc diễn cảm, nhấn giọng ở những từ ngữ thể hiện những tình tiết bất ngờ hoặc từ ngữ thể hiện suy nghĩ nội tâm của nhân vật trong câu chuyện; giọng cô giáo ấm áp, giọng học sinh trong trẻo, hồn nhiên,... 

- GV hướng dẫn HS đọc và luyện đọc một số từ khó, hướng dẫn cách ngắt nghỉ, luyện đọc đúng ngữ điệu, luyện đọc một số câu dài:

+ Luyện đọc một số từ khó: ấp úng, nhanh nhảu, dặt lá thư, giòn giã,… 

+ Luyện đúng ngữ điệu: 

• Đọc lời khuyên của cô giáo dành cho Tân “Tân như thế là ...nhiều hơn” bằng ngữ điệu trầm ấm, tha thiết. 

• Giọng điệu nhí nhảnh hồn nhiên khi đọc lời đối thoại giữa Quang và Tân “Cậu viết gì gửi cho cô đấy?”, “Thư gửi cô, tớ phải giữ bí mật chứ”. 

• Đọc chậm và nhấn giọng ở câu kết của bài: “Chỉ có cô giáo mới biết ... những lá thư ấy”

+ Luyện đọc câu dài: Tân kể lại buổi đi học muộn hôm ấy/ và cả những cố gắng của Tân trong học tập/: dậy sớm hơn để học bài/, tranh thủ các buổi chiều nghỉ học/, Tân giúp mẹ việc nhà./; Bốn mươi lá thư/ tạo thành một hộp quà đặc biệt tặng cô/ được giữ bí mật tuyệt đối./;..

- GV tổ chức cho HS đọc thành tiếng, luyện đọc trong nhóm nhỏ và trước lớp. Bài đọc có thể chia thành ba đoạn để luyện đọc và tìm ý:

+ Đoạn 1: Từ đầu đến “hai đứa phóng xe đi”.

+ Đoạn 2: Tiếp theo đến “không đi học muộn nữa”.

+ Đoạn 3: Còn lại.

* Tùy thuộc vào năng lực HS, GV có thể tách hoặc ghép đoạn để tuận tiện trong việc hướng dẫn các em luyện đọc.

Hoạt động 2: Trả lời câu hỏi 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc. 

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc. 

b. Tổ chức thực hiện

- GV tổ chức cho HS đọc thầm lại bài đọc và thảo luận trong nhóm hoặc nhóm nhỏ để trả lời từng câu hỏi:

+ Câu 1: Lớp Tân có dự định gì trong buổi tổng kết năm học? 

+ Câu 2: Khi viết thư cho cô giáo, Tân đã nhớ lại kỉ niệm? 

+ Câu 3: Qua bức thư Tân viết, hãy đoán xem lí do nào khiến Tân đã cố gắng và có nhiều tiến bộ trong học tập? 

+ Câu 4: Những từ ngữ, chi tiết nào thể hiện tình cảm cô trò trong buổi lễ tổng kết năm học? 

+ Câu 5: Theo em, hình ảnh “hộp quà màu thiên thanh” trong câu chuyện có ý nghĩa gì? Tìm một nhan đề khác cho câu chuyện. 

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

+ Câu 1: Trong buổi tổng kết năm học, lớp Tân có dự định tặng cô giáo một món quà bất ngờ bằng cách mỗi bạn viết một lá thư kể về kỉ niệm với lớp, với cô giáo. 

+ Câu 2: Khi viết thư cho cô giáo, Tân đã nhớ lại một kỉ niệm về lần đi học muộn do bận bẻ ngô giúp mẹ. Khi cô hỏi lí do, Tân đã ấp úng. Chắc bạn sợ cô giáo phê bình. Bạn Huệ có lẽ hiểu được tâm trạng của Tân nên đã đỡ lời cho bạn bằng cách nói 

cho cô biết vì sao Tân đi học muộn. Trái ngược với phán đoán của hai bạn, cô giáo không phê bình Tân. Cô chỉ khuyên nhủ Tân mà thôi. 

+ Câu 3: Lí do để Tân cố gắng và có nhiều tiến bộ trong học tập:

• Tân là cậu bé rất giàu tình cảm, thương mẹ, biết đỡ đần mẹ việc nhà.

• Tân là cậu bé có ý thức sửa chữa khuyết điểm, biết nghe lời thầy cô. Tân nhận ra lỗi đi học muộn và quyết tâm sửa chữa (chủ động sắp xếp thời gian học tập và thời gian làm việc nhà như: dậy sớm để học bài, tranh thủ làm việc nhà vào những buổi chiều được nghỉ học,...)

• Cô giáo của Tân là người nghiêm khắc nhưng rất yêu thương học trò. Cô đã động viên học trò vươn lên trong học tập. Nhờ những lời động viên của cô mà Tân có thêm nghị lực để vượt qua khó khăn.

+ Câu 4: Từ ngữ, chi tiết thể hiện tình cảm cô trò trong buổi tổng kết năm học:

– Cô giáo mặc áo dài màu thiên thanh bước vào lớp trong tiếng vỗ tay giòn giã. Quang thay mặt lớp cảm ơn cô đã dạy dỗ: Ẩn sau chi tiết “tiếng vỗ tay giòn giã”,“thay mặt lớp cảm ơn cô” là tình cảm của các bạn HS dành cho cô giáo. Các bạn rất yêu quý cô, gắn bó với cô. Các bạn bày tỏ lòng biết ơn vì cô đã dạy dỗ, trao truyền kiến thức cho mình.

– Đôi má cô hồng rực khi nhận được hộp quà và lời nhắn nhủ của Quang: Em nghĩ hẳn là cô giáo rất xúc động trước tình cảm của học trò dành cho mình. Cô trân trọng tình cảm đó. Đặc biệt hai câu kết khép lại câu chuyện cho thấy cả chặng đường dài, cô giáo đã đồng hành, hiểu, động viên, chia sẻ, khích lệ,... với từng bạn HS, trong đó có Tân – một học trò có hoàn cảnh gia đình khó khăn: Bốn mươi lá thư tạo thành một hộp quà đặc biệt tặng cô được giữ bí mật tuyệt đối. Chỉ có cô giáo mới biết từng học trò đã viết gì trong những lá thư ấy.

+ Câu 5: 

– Hình ảnh “hộp quà màu thiên thanh” trong câu chuyện thể hiện tình yêu thương, lòng biết ơn của các bạn HS đối với công lao dạy dỗ của cô giáo. Hình ảnh này còn thể hiện tinh thần đoàn kết của lớp học, những kỉ niệm đẹp của HS với cô giáo, sự trưởng thành của các bạn HS,...

– Một số nhan đề khác có thể là: Buổi lễ tổng kết năm học/ Tình cảm cô trò/ Kỉ niệm khó quên/ Món quà tặng cô/ Những lá thư gửi cô/...

Lưu ý: Tuỳ thuộc vào trình độ HS, thời lượng tổ chức hoạt động và nội dung cụ thể của từng bài đọc, GV có thể hướng dẫn HS tìm ý từng đoạn: 

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 1:

• Rút ra ý đoạn 1: Kế hoạch của lớp Tân trong buổi tổng kết năm học.

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 2:

• Rút ra ý đoạn 2: Kỉ niệm của Tân khi đi học muộn.

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 3, 4: 

• Rút ra ý đoạn 3: Cảm xúc của Tân khi kể lại sự việc ấy.

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 5: 

• Rút ra nội dung, ý nghĩa bài đọc.

Hoạt động 3: Luyện đọc lại

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nhắc lại được nội dung, ý nghĩa bài đọc; xác định được giọng đọc của nhân vật. 

- Luyện đọc trong nhóm và trước lớp. 

b. Tổ chức thực hiện

…………..

- HS lắng nghe video. 

- HS làm việc nhóm đôi. 

- HS trình bày ý kiến trước lớp, các HS khác lắng nghe. 

- HS quan sát, tiếp thu. 

- HS quan sát tranh minh họa, lắng nghe và tiếp thu. 

- HS lắng nghe GV đọc mẫu, đọc thầm theo. 

- HS luyện đọc theo hướng dẫn của GV. 

- HS luyện đọc theo nhóm. 

- HS đọc thầm, HS làm việc nhóm đôi để trả lời các câu hỏi. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

................