Giáo án Tiếng Việt 5 kết nối bài 5: Viết đoạn văn tả người

TIẾT 3: VIẾT 

Viết đoạn văn tả người

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Giúp HS nắm được nội dung bài học, khơi gợi sự hứng thú của HS vào tiết học. 

b. Tổ chức thực hiện

- GV yêu cầu HS nhắc lại kiến thức của bài trước và GV đặt ra những câu hỏi cho HS: 

Dàn ý cho bài văn tả người gồm mấy phần? Đó là những phần nào? Nêu nội dung từng phần? 

­- GV mời 1 – 2 HS phát biểu ý kiến. 

- GV nhận xét, chốt đáp án: 

Dàn ý cho bài văn tả người gồm 3 phần. Đó là mở bài, thân bài, kết bài. 

+ Mở bài: Giới thiệu về người được tả (tên gọi, mối quan hệ của em với người đó,…) theo cách mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp. 

+ Thân bài: Nêu ngắn gọn những đặc điểm của người được tả: 

• Ngoại hình (tầm vóc, dáng người, nước da, gương mặt; trang phục,…) 

• Hoạt động (việc làm, cử chỉ, lời nói, cách ứng xử,…) 

• Sở trường, sở thích hoặc tính tình. 

+ Kết bài: Nêu nhận xét hoặc cảm nghĩ về người được tả theo cách kết bài mở rộng hoặc không mở rộng. 

- GV giới thiệu bài học: Trong tiết học này, HS sẽ tìm hiểu đoạn văn tả người trong đó có sử dụng các từ ngữ gợi tả và các biện pháp nghệ thuật,…để làm nổi bật đặc điểm của người được miêu tả.  

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 

Hoạt động 1: Nhận xét các đoạn văn 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Giúp HS nhận biết cách triển khai ý trong một đoạn văn tả người: xác định nội dung chính của đoạn văn, trình tự miêu tả, cách sử dụng những từ ngữ gợi tả, biện pháp so sánh,... để làm nổi bật đặc điểm của người được miêu tả.  

b. Tổ chức thực hiện

- GV mời đại diện 1 – 2 HS đọc nhiệm vụ BT1: Đọc các đoạn văn dưới đây và trả lời các câu hỏi: 

a. Ông nội của Nhụ đã tám mươi tuổi, nhưng vóc người vẫn gọn và chắc, dáng đi dứt khoát như một ngọn sóng. Ông có nước da nâu sẫm, ghi dấu ấn của cả một đời chèo thuyền trên mặt biển. Mỗi khi kết thúc một câu nói, ông thường dùng tiếng “hầy". Đó là tiếng hộ chèo thuyền của người dân chài xưa lúc trời sắp có dông. Ông thường ra hiệu bằng mắt và bằng tay. Ở trên biển thì đó là một điều rất bình thường. Nhưng ở nhà, ông cũng “nói” theo cách đó. Dần dần, con cháu cũng quen.

(Theo Trần Nhuận Minh)

b. Mẹ dẫn tôi về thăm ngoại. Nghe tiếng tôi từ ngoài ngõ, ngoại lập cập chạy ra cửa, dang hai tay đón tôi ngả vào. Ngoại mừng vui đến nỗi không ngăn được những giọt nước mắt rơi trên đôi má nhăn nheo. Ngoại ôm chặt tôi vào lòng, rồi ngoại dẫn tôi ra sau vườn, cho tôi tự tay hái những trái bưởi, trái xoài vàng ươm trên những cành chỉ là đà ngang mắt tôi. Tôi biết là ngoại để dành những trái cây sà thấp xuống như thế cho tôi về hái.

(Theo Lê Văn Trường)

c. Chị Hà là một thành viên trong đoàn thanh niên của huyện đến giúp xã tôi chống úng ở cánh đồng chuẩn bị cấy giống lúa mới. Trông chị thật xinh tươi: nước da trắng, môi hồng, tóc mai dài vắt cong lên như một dấu hỏi lộn ngược. Trên má chị có vài nốt tàn nhang. Mỗi khi chị cười, nốt tàn nhang lặn đi trên gò má đỏ ửng. Chị cười nói nhiều, chắc tính chị vốn sôi nổi, cũng có thể là vì hào hứng với chuyến đi giúp bà con xã tôi nên chị vui như thế.

(Theo Bùi Hiển)

– Người được tả trong mỗi đoạn văn là ai?

– Những từ ngữ nào làm nổi bật đặc điểm ngoại hình hoặc hoạt động của người đó?

– Trong mỗi đoạn văn, chi tiết nào gây ấn tượng với em?

- GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm theo kĩ thuật Khăn trải bàn theo hình dưới đây: 

- GV mời đại diện 1 – 2 HS phát biểu ý kiến, các nhóm khác nhận xét. 

- GV nhận xét, chốt đáp án: 

Đoạn văn a: 

– Người được tả trong đoạn văn là ông nội của bạn Nhụ, ông đã tám mươi tuổi. (Ông là người vùng biển, làm nghề đánh cá trên biển.). 

– Những từ ngữ làm nổi bật đặc điểm về ngoại hình (vóc người gọn và chắc, dáng đi dứt khoát như một ngọn sóng, nước da nâu sẫm); hoạt động (ông thường dùng tiếng “hầy” để kết thúc một câu nói; ông thường ra hiệu bằng mắt và bằng tay cả khi trên biển và khi ở nhà).

 – Chi tiết gây ấn tượng (HS phát biểu theo cảm nhận riêng, có thể giải thích vì sao). 

Đoạn văn b: 

…………….

- HS lắng nghe và làm theo hướng dẫn của GV. 

- HS lắng nghe. 

- HS chú ý lắng nghe. 

- HS lắng nghe GV giới thiệu bài mới. 

- HS đọc nhiệm vụ BT. 

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS chia sẻ kết quả.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

…………..