HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú, kích thích sự tò mò của HS trước khi vào bài học.

b. Cách thức tiến hành:

- GV chiếu hình ảnh phần Khởi động, giới thiệu tình huống trong khám phá:

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm, xác định phép tính để tìm số hộp ước dự đoán cách tính.

- GV ghi vào góc bảng đáp án của HS.

- GV đặt vấn đề và dẫn dắt HS vào bài học: Liệu cách tính như thế có hợp lý không, cô trò mình cùng tìm hiểu trong bài học hôm nay nhé "ƯỚC LƯỢNG THƯƠNG TRONG PHÉP CHIA".

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. KHÁM PHÁ 

a. Mục tiêu: HS nhẩm được thương khi thực hiện những phép chia đơn giản.

b. Cách thức tiến hành

- GV dẫn dắt: “Để biết cách ước lượng thương trong phép chia, các em hãy tập trung tìm hiểu các ví dụ dưới đây nhé”.

1. Ví dụ 1. Ước lượng thương của phéo chia 273 : 90

- GV nêu phép chia:

- GV tổ chức trò chơi “Đố bạn”,

+ Để chuẩn bị cho việc thực hiện phép chia này, trước hết ta phải biết cách ước lượng xem thương của phép chia bằng bao nhiêu.

GV: dự đoán thương là 3.

·        Muốn biết 3 có phải là thương của phép chia  , ta làm thế nào?

·        Nếu kết quả bằng 273 thì sao?

·        Nếu kết quả lớn hơn 273 thì sao?

·        Nếu kết quả nhỏ hơn 273 thì sao?

+ GV yêu cầu HS thử với thương là 3.

→GV đặt vấn đề: “Tại sao từ đầu thầy/cô lại ước lượng được thương của phép chia là 3”.

- GV: Để ước lượng thương, ta có thể làm tròn số bị chia và số chia để có số tròn chục.

→Chia nhẩm hai số tròn chục.

→Các nhóm thảo luận rồi thông báo cách nhẩm.

- GV viết lại cách nhẩm lên bảng

2. Ví dụ 2. Ước lượng thương của phép chia

98 : 24

- Thực hiện tương tự Ví dụ 1, hãy ước lượng thương 98 : 24.

+ Làm tròn số bị chia và số tròn chục

→Chia nhẩm hai số tròn chục

- GV cho HS so sánh kết quả phép chia với kết quả HS ước lượng trong phần khởi động.

3. Ví dụ 3. Ước lượng thương của phép chia 144 : 35

- Thực hiện tương tự Ví dụ 2, hãy ước lượng thương 144 : 35.

- GV yêu cầu HS thảo luận làm bài nhóm và thông báo cách nhẩm, GV viết kết quả lên bảng lớp.

4. Khái quát hóa cách ước lượng thương

- Để uớc lượng thương của phép chía cho số có hai chữ số, ta có thể làm như sau: (GV vừa nói vừa chỉ vào các bước làm trên bảng)

- Làm tròn số bị chia và số chia đến hàng chục

→ Nhấm thương.

- Thử lại (lấy thương nhẩm được nhân với số chia ban đầu):

+ Nếu kết quả lớn hơn số bị chia → Loại → Bớt đi để có thương nhỏ hơn → Thử lại.

+ Nếu kết quả bé hơn số bị chia → So sánh với số bị chia.

Nêu tích gần bằng số bị chia → Nhận.

Nếu tích kém số bị chia nhiều → Tăng thêm để có thương lớn hơn → Thử lại.

- GV chốt lại kiến thức bài.

- GV tổ chức cho HS trao đổi về cách người ta sử dụng phép tính chia trong thực tế.

Ví dụ:

Một mảnh đất hình chữ nhật, có diện tích là 232m², chiều dài là 45m. Ước lượng chiều rộng mảnh đất là bao nhiêu?

II. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH, LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu:

- Thực hiện ước lượng được thương những phép chia đơn giản.

- Rèn kĩ tư duy, lập luận logic.

b. Cách thức tiến hành:

Nhiệm vụ 1: Hoàn thành BT1

Ước lượng thương của các phép chia sau.

- GV hướng dẫn HS tìm hiểu bài và thực hiện vào bảng con.

- GV lưu ý luôn nhận xét, chỉnh sửa việc đặt tính cà tính, thao tác ước lượng thương.

Nhiệm vụ 2: Hoàn thành các câu hỏi trắc nghiệm

- Cả lớp tích cực tham gia trò chơi.

- HS quan sát tranh, thảo luận nhóm.

+ Phép tính để xác định số hộp là:

+ Cách tính: Coi số bánh là 100, số bánh trong mỗi hộp là 20 cái. Khi đó số hộp là:

- HS chú ý lắng nghe và hình thành động cơ học tập.

- HS tích cực tham gia trò chơi, trả lời các câu hỏi của GV.

+ Lấy

+ 3 là thương, ta có phép chia hết.

+ 3 không là thương

+ 3 có thể là thương, khi đó đây là phép chia có dư, ta phải xem số dư có bé hơn só chia không?

- HS đặt tính, xác định kết quả và báo với GV.

- HS lắng nghe, tiếp thu kiến thức, trả lời các câu hỏi của GV và viết vào bảng con.

- Các nhóm suy nghĩ, thảo luận và trình bày trước lớp:

90 là số tròn chục

Làm tròn số 273 đến hàng chục thì được 270

Vậy thương của phép chia 273 : 90 là 3.

- Các nhóm thảo luận rồi thông báo cách nhẩm:

Làm tròn các số 98 và 24 đến hàng chục thì được 100 và 20.

 (nhẩm: 10 chục : 2 chục = 5)

Thử với thương là 5:  nên 5 không là thương.

Thử với thương là 4: , 96 gần bằng 98.

Vậy thương của phép chia 98 : 24 là 4.

- HS suy nghĩ, trao đổi nhóm, làm bài và trình bày bài làm.

Làm tròn các số 144 và 35 đến hàng chục thì được 140 và 40.

 (dư 20)

Thử với thương là 3:  

Thử với thương là 4: , 140 gần bằng 144.

Vậy thương của phép chia 144 : 35 là 4.

- HS nhận biết và thực hiện được trong trường hợp cụ thể, không cần học thuộc lòng.

- HS thảo luận nhóm trao đổi và trả lời câu hỏi.

Bài làm

Làm tròn số 232 và 45 đến hàng chục thì được 230 và 40

 (dư 30)

Thử với thương là 5: , 225 < 232 (225 nhỏ hơn 232 là 7 đơn vị)

Vậy chiều rộng mảnh đất là khoảng 5 m.

- HS tìm hiểu đề, trao đổi cặp đôi hoàn thành yêu cầu.

- Kết quả:

a)  

Làm tròn:

Thử lại:  (loại)

→Bớt thương còn 2→(nhận).

Vậy thương của phép chia là 2.

…

- HS chú ý lắng nghe.