Giáo án dạy thêm Ngữ văn 12 Cánh diều bài 8: Ôn tập thực hành tiếng Việt

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu lý thuyết

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV chuyển giao nhiệm vụ: Yêu cầu HS đọc phần Tri thức ngữ văn về giữ gìn và phát triển Tiếng Việt, làm việc cá nhân, thực hiện nhiệm vụ hoàn thành PHT sau:

Phiếu học tập về giữ gìn và phát triển Tiếng Việt

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ

- HS vận dụng kiến thức đã học và trả lời câu hỏi. 

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời 1 – 2 HS trình bày kết quả chuẩn bị.

- Các HS khác lắng nghe và cho ý kiến.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức.

I. Lý thuyết

(1) Đặc điểm: Tiếng Việt là ngôn ngữ giàu nhạc tính, giàu chất tạo hình; có khả năng diễn đạt đầy đủ và chính xác tư tưởng, tình cảm của con người Việt Nam.

+ Các giá trị văn hóa đặc sắc của mỗi dân tộc đều được phản ánh trong ngôn ngữ của dân tộc ấy. Tiếng Việt là một bộ phận cấu thành nền văn hóa Việt. Giữ gìn và phát triển tiếng Việt cung chính là giữ gìn và phát triển các giá trị văn hóa của dân tộc.

(2)

+ Các từ chỉ lúa gạo trong tiếng Việt như: cơm, thóc, tấm,....

=> Qua đó có thể thấy tiếng Việt vô cùng phong phú. Đây là bằng chứng chứng tỏ dấu ấn văn hóa nông nghiệp được phản ánh trong ngôn ngữ. Tiếng Viêt là một bộ phận cấ thành nền văn hóa Việt, do đó, giữ gìn phát triển tiếng Việt cũng chính là giữ gìn phát triển các giá trị văn hóa dân tộc.

(3) Để giữ gìn và phát triển tiếng Việt, khi giao tiếp chúng ta cần phải tuân thủ theo những chuẩn mực và quy tắc chung của tiếng Việt ở các phương diện ngữ âm, chữ viết, từng vựng, ngữ pháp.... bên cạnh đó chúng ta cần phải tiếp nhận có chọn lọc những yếu tố mới (từ ngữ mới, nghĩa mới của từ ngữ) để có thể diễn tả chính xác những khá niệm mới đồng thời làm phong phú cho ngôn ngữ dân tộc.

Trường THPT:………………………

Lớp:…………………………………..

Họ và tên:……………………………..

PHIẾU BÀI TẬP

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT: GIỮ GÌN VÀ PHÁT TRIỂN TIẾNG VIỆT

Khoanh tròn vào đáp án đặt trước câu trả lời đúng:

Câu 1: Việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt nghĩa là gì?

A. Không vay mượn từ nước ngoài. 

B. Dùng từ ngữ chuẩn xác, phù hợp với văn cảnh.

C. Loại bỏ hoàn toàn từ ngữ cổ.

D. Chỉ sử dụng tiếng Việt trong giao tiếp.

Câu 2: Đâu là một biện pháp cụ thể để phát triển tiếng Việt trong thời kỳ hội nhập?

A. Phổ biến tiếng Việt ra cộng đồng quốc tế.

B.   Không tiếp nhận từ ngữ mới từ các ngôn ngữ khác.  

C. Loại bỏ các từ ngữ tiếng Việt ít sử dụng.

D. Sử dụng tiếng Anh thay thế cho tiếng Việt trong các tài liệu học thuật. 

Câu 3: Việc phổ biến tiếng Việt cho kiều bào ở nước ngoài có ý nghĩa gì?

A.   Làm giảm sự ảnh hưởng của ngôn ngữ bản địa nơi họ sống.  

B. Khuyến khích kiều bào học thêm ngôn ngữ khác.

C. Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

D. Giúp họ hội nhập với cộng đồng quốc tế.

Câu 4: Tại sao có thể nói: Biết yêu và quý trọng tiếng Việt chính là biểu hiện của lòng tự hào dân tộc và lòng yêu nước?

A. Vì tiếng Việt là một công cụ giao tiếp rất quan trọng của người Việt.

B. Vì tiếng Việt rất giàu và đẹp, là chất liệu quan trọng của văn học.

C. Vì tiếng Việt là một thứ của cải vô cùng lâu đời và quý báu của dân tộc.

D. Vì tiếng Việt có lịch sử phát triển rất lâu dài, gian khổ.

Câu 5: Phát triển tiếng Việt trong lĩnh vực khoa học - công nghệ có nghĩa là gì?

A. Chỉ sử dụng thuật ngữ nước ngoài trong các công trình nghiên cứu.

B. Chuyển ngôn ngữ giảng dạy khoa học sang tiếng Anh.  

C. Hạn chế sử dụng tiếng Việt trong các công trình nghiên cứu.

D. Việt hóa các thuật ngữ khoa học phù hợp với ngữ pháp và ngữ nghĩa tiếng Việt.