Ôn tập kiến thức về tác phẩm Tin học có phải là khoa học?
Củng cố kiến thức đã học về văn bản thông tin tổng hợp, cũng như quan điểm thái độ của người viết.
Luyện tập theo văn bản Tin học có phải là khoa học?

2. Năng lực

Năng lực chung

Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực đặc thù

Vận dụng được những hiểu biết của văn bản; đánh giá được thái độ, quan điểm của người viết và nội dung của văn bản dựa trên trải nghiệm, quan điểm của người đọc.
Nhận biết được bố cục, mạch lạc của văn bản, đánh giá được sự phù hợp giữa nội dung và nhân đề văn bản, đề xuất được các nhan đề văn bản khác.
Đánh giá được cách chọn lọc, sắp xếp các thông tin trong văn bản, phân biệt được dữ liệu sơ cấp và thứ cấp.
Nhận biết và đánh giá được tính mới mẻ, cập nhật, độ tin cậy của dữ liệu, thông tin trong văn bản.

3. Phẩm chất

Có tinh thần học hỏi, cập nhật kiến thức và kĩ năng về Tin học để đáp ứng sự phát triển nhanh chóng trong xã hội hiện đại.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

Giáo án;
SGK, SGV Ngữ văn 12;
Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
Tranh ảnh về tác giả, tác phẩm;
Bảng phân công nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp;
Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà;

2. Đối với HS

SGK, SBT Ngữ văn 12.
Sách tham khảo, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học…
Bảng giao nhiệm vụ học tập đã chuẩn bị ở nhà.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình. HS hồi tưởng lại kiến thức nội dung bài học.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS thảo luận nhóm đôi, xem video để trả lời câu hỏi.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi về vai trò của Tin học với đời sống được đề cập ở video dưới đây:

- Link: https://www.youtube.com/watch?v=02T8ELaBkI0

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS liên hệ thực tế, dựa vào hiểu biết của bản thân cùng trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày ý kiến.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá.

- HS tự do phát biểu ý kiến theo suy nghĩ của bản thân.

- GV dẫn dắt vào bài học mới: Ngày nay, chúng ta sử dụng máy tính, điện thoại thông minh và Internet hàng ngày. Tin học dường như đã trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống. Nhưng liệu Tin học chỉ là công cụ hay nó còn là một ngành khoa học thực thụ? Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu điều này qua văn bản “Tin học có phải là khoa học?”

B. ÔN TẬP KIẾN THỨC

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố lại kiến thức văn bản Tin học có phải là khoa học?

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS ôn tập văn bản Tin học có phải là khoa học?

c. Sản phẩm học tập: HS nhắc lại kiến thức chung về văn bản Tin học có phải là khoa học? và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Nhiệm vụ: Nhắc lại kiến thức

Hoạt động 1: Nhắc lại tác giả tác phẩm

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm nhỏ (4 – 6 HS) thực hiện các nhiệm vụ:

+ Trình bày một số thông tin liên quan đến tác giả Phan Đình Diệu và tác phẩm Tin học có phải là khoa học?

HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

HS làm việc theo cặp đôi hoặc đọc lại văn bản theo yêu cầu suy nghĩ để hoàn thành nhiệm vụ.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

GV mời 2-3 HS trình bày trước lớp yêu cầu cả lớp nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV nhận xét đánh giá chốt kiến thức.

I. Nhắc lại kiến thức tác giả, tác phẩm

1. Tác giả.

- Phan Đình Diệu (1936 – 2018), quê ở Hà Tĩnh.

- Là giáo sư, nhà toán học, nhà khoa học máy tính.

- Ông là chuyên gia trong các lĩnh vực: toán học kiến thiết, logic toán, lý thuyết thuật toán, otomat và ngôn ngữ hình thức, lý thuyết mật mã và an toàn thông tin.

2. Tác phẩm

- Xuất xứ: Văn bản in trong Một góc nhìn của người trí thức tập một, Tạp chí tia sáng – NXB Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh, 2024.

- Kiểu văn bản: Văn bản thông tin tổng hợp.

Hoạt động 2: Hệ thống kiến thức văn bản

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm nhỏ (4 – 6 HS) thực hiện các nhiệm vụ:

+ Văn bản sử dụng các phương thức biểu đạt nào? Văn bản sử dụng các cách trình bày thông tin nào? Tác dụng của việc kết hợp các phương thức biểu đạt và cách trình bày thông tin?

+ Tác giả có quan điểm và thái độ như thế nào với ngành Tin học?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

HS làm việc theo cặp đôi hoặc đọc lại văn bản theo yêu cầu suy nghĩ để hoàn thành nhiệm vụ.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

GV mời 2-3 HS trình bày trước lớp yêu cầu cả lớp nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV nhận xét đánh giá chốt kiến thức.

3. Hệ thống kiến thức văn bản

(1)

- Nghệ thuật trình bày của văn bản:

+ Phương thức biểu đạt nghị luận: Đây là phương thức chính được sử dụng trong văn bản, thông qua đó tác giả đưa ra các lập luận, phân tích và bình luận để làm rõ quan điểm và trả lời câu hỏi đề ra.

+ Phương thức biểu đạt tự sự: Tác giả đã sử dụng phương thức tự sự khi nhắc lại quá trình phát triển lịch sử của Tin học, từ những ngày đầu chỉ là công cụ hỗ trợ cho Toán học đến khi trở thành một ngành khoa học độc lập.

+ Phương thức biểu đạt miêu tả: Một số phần của văn bản cũng áp dụng phương thức miêu tả, ví dụ khi tác giả miêu tả sự phong phú của ngành Tin học về mặt nội dung ứng dụng và tác động của nó tới xã hội.

Việc kết hợp linh hoạt và sáng tạo các phương thức biểu đạt và cách trình bày thông tin như vậy đã tạo ra một bản văn thống nhất, đa dạng và thuyết phục.

(2)

- Quan điểm thái độ của tác giả đối với ngành Tin học:

+ Tác giả khẳng định Tin học là một ngành khoa học có tên gọi, lịch sử phát triển và những tác động, những đóng góp to lớn của nó đối với mọi mặt của đời sống và nhận thức của con người.

+ Thể hiện lòng yêu mến, trân trọng và đề cao ý nghĩa của ngành khoa học này đối với đời sống và con người.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: HS củng cố, mở rộng kiến thức đã học về văn bản Tin học có phải là khoa học?

b. Nội dung:

- GV phát Phiếu bài tập cho HS thực hiện nhanh tại lớp.

- GV hướng dẫn HS thực hiện phần Luyện tập theo văn bản đọc.

c. Sản phẩm:

- Phiếu bài tập của HS.

- Đoạn văn nêu tác động của tin học đối với việc học của học sinh hiện nay.

d. Tổ chức thực hiện

Nhiệm vụ 1: Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV phát Phiếu bài tập cho HS thực hiện nhanh tại lớp.

Trường THPT: ………………………

Lớp: …………………………………..

Họ và tên: ……………………………..

PHIẾU BÀI TẬP

VĂN BẢN: TIN HỌC CÓ PHẢI LÀ KHOA HỌC

Khoanh tròn vào đáp án đặt trước câu trả lời đúng:

Câu 1: Tác giả nhận định như thế nào về tương lai của Tin học?

A. Đã đạt đến đỉnh cao và không còn tiềm năng phát triển.

B. Chỉ có tác động hạn chế đến đời sống con người.

C. Sẽ bị thay thế bởi các ngành khoa học khác trong tương lai gần.

D. Còn trẻ, chưa định hình rõ nhưng tràn đầy sức sống và hứa hẹn nhiều tiềm năng.

Câu 2: Cách đặt nhan đề “Tin học có phải là khoa học?” có tác dụng gì?

A. Gây chú ý, thu hút người đọc và tạo sự tò mò.

B. Khẳng định chắc chắn Tin học là khoa học.

C. Thể hiện sự nghi ngờ về tính khoa học của Tin học.

D. Đơn giản là thông báo về nội dung văn bản.

Câu 3: Theo bạn, tác động to lớn và ý nghĩa nhất của Tin học đối với việc học tập của học sinh ngày nay là gì?

A. Giảm thiểu thời gian học tập.

B. Hạn chế sự tương tác giữa học sinh và giáo viên.

C. Tiện lợi trong việc truy cập thông tin và kiến thức.

D. Làm cho học sinh trở nên phụ thuộc vào công nghệ.

Câu 4: Thái độ của tác giả đối với ngành Tin học được thể hiện như thế nào?

A. Nghi ngờ về tiềm năng phát triển.

B. Đánh giá cao tiềm năng và tác động của Tin học.

C. Cho rằng Tin học đã đạt đến giới hạn.

D. Coi Tin học là một ngành khoa học thuần túy lý thuyết.

Câu 5: Mục đích chính của tác giả khi viết văn bản “Tin học có phải là khoa học?” là gì?

A. Chứng minh Tin học không phải là khoa học.

B. Giới thiệu lịch sử hình thành ngành Tin học.

C. So sánh Tin học với các ngành khoa học tự nhiên khác.

D. Khẳng định và làm rõ vị thế khoa học của Tin học, cũng như tiềm năng phát triển của nó.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ:

- HS vận dụng kiến thức đã học về văn bản hoàn thành Phiếu bài tập.

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 2 – 3 HS đọc đáp án trước lớp theo Phiếu bài tập.

- GV mời một số HS khác đọc đáp án khác (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn đáp án:

1.D

2.A

3.C

4.B

5.D

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

Nhiệm vụ 2: Luyện tập theo văn bản

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV hướng dẫn làm bài vào vở, cho HS luyện tập theo những nhiệm vụ cụ thể sau:

Câu 1: Các đặt nhan đề là một câu hỏi có tác dụng gì? Tác giả đã trả lời câu hỏi đặt ra ở nhan đề của bài viết như thế nào?

Câu 2: Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) nêu tác động của Tin học đối với việc học của học sinh hiện nay từ sự trải nghiệm của chính em.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học để hoàn thành bài luyện tập vào vở.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện một số HS trình bày trước lớp.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

Câu 1:

- Nhan đề có hình thức một câu hỏi tạo sự tò mò và gây ấn tượng với người đọc.

- Cách đặt nhan đề mang tính trao đổi, đối thoại, khơi gợi sự quan tâm, tranh luận của mọi người về vấn đề đặt ra, đồng thời cho thấy mục đích của tác giả là để trả lời câu hỏi đó, khẳng định Tin học thực sự là một khoa học.

- Tác giả đã trả lời câu hỏi đặt ra ở nhan đề bằng cách khẳng định Tin học là một khoa học, chỉ ra tên gọi, lịch sử phát triển và những tác động, đóng góp to lớn của nó đối với mọi mặt của đời sống và nhận thức của con người.

----------------------------------

----------------------- Còn tiếp -------------------------

Trên chỉ là 1 phần của giáo án. Giáo án khi tải về có đầy đủ nội dung của bài. Đủ nội dung của học kì I + học kì II