Giáo án Toán 5 Cánh diều bài 33: Chia một số thập phân cho một số tự nhiên

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú, kích thích sự tò mò của HS trước khi vào bài học.

b. Cách thức tiến hành: 

- GV chiếu hình ảnh ảnh Khởi động, yêu cầu HS quan sát, đọc bóng nói và trả lời các câu hỏi sau:

- GV nêu câu hỏi:

+ Dựa vào bóng nói, hãy nêu bài toán.

+ Muốn biết mỗi túi được chia bao nhiêu ki – lô – gam long nhãn, ta thực hiện phép tính gì?

+ Em có nhận xét gì về số bị chia và số chia trong phép tính?

- GV đặt vấn đề: “Đây là phép chia một số thập phân cho một số tự nhiên. Vậy làm thế nào để tính được kết quả của phép tính 3,9 : 3?”

- GV giới thiệu bài: “Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu cách thực hiện phép chia số thập phân cho một số tự nhiên trong bài “Bài 33: Chia một số thập phân cho một số tự nhiên”.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

a. Mục tiêu: Nhận biết và thực hiện phép chia một số thập phân cho một số tự nhiên.

b. Cách thức tiến hành

- GV đặt vấn đề: Thực hiện phép tính sau:

3,9 : 3 = ?

- GV cho HS thảo luận cách đặt tính và tính, gọi đại diện vài nhóm nêu cách làm.

- GV hướng dẫn HS thực hiện:

+ Đặt tính chia.

+ Chia phần nguyên (chia như chia hai số tự nhiên), viết kết quả vào “góc số thương”.

+ Viết dấu phẩy vào bên phải thương vừa tìm được.

+ Hạ chữ số đầu tiên ở phần thập phân của số bị chia để tiếp tục chia.

+ Tiếp tục chia với từng chữ số ở phần thập phân của số bị chia cho đến khi kết thúc tất cả các chữ số có mặt ở phần thập phân của số bị chia.

- GV cho HS phát biểu quy tắc.

- GV khái quát quy tắc chia một số thập phân cho một số tự nhiên.

Muốn chia một số thập phân cho một số tự nhiên, ta làm như sau:

• Chia phần nguyên của số bị chia cho số chia.

• Viết dấu phẩy vào bên phải thương đã tìm được trước khi lấy chữ số đầu tiên ở phần thập phân của số bị chia để tiếp tục thực hiện phép chia.

• Tiếp tục chia với từng chữ số ở phần thập phân của số bị chia.

- GV yêu cầu HS nhắc lại.

- GV cho HS thực hiện ví dụ theo nhóm đôi.

Thực hiện phép tính: 40,5 : 5 

- GV nhấn mạnh: Khi chia một số thập phân cho một số tự nhiên HS cần thành thạo hai kĩ năng then chốt:

+ Chia một số tự nhiên cho một số tự nhiên.

+ Biết xác định đúng vị trí của dấu phẩy ở trong số thương.

C. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH, LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Thực hiện phép chia một số thập phân cho một số tự nhiên. 

b. Cách thức tiến hành

Nhiệm vụ 1: Hoàn thành BT1

Đặt tính rồi tính:

- GV cho HS làm bài cá nhân vào vở ghi, đổi vở kiểm tra chéo, nói cách làm cho bạn nghe. 

- GV chữa bài, chốt đáp án đúng và gọi 1 HS đứng dậy nhắc lại quy tắc chia một số thập phân cho một số tự nhiên.

Nhiệm vụ 2: Hoàn thành BT2

Tính (theo mẫu):

Mẫu: 46,2 : 6

5,1 : 3                 45,6 : 4             35,6 : 2

- GV cho HS quan sát mẫu, nhận xét điểm giống và khác nhau trong cách thực hiện đặt tính và tính so với bài 1.

- GV hướng dẫn HS thực hiện lại mẫu.

- HS làm các câu còn lại vào vở cá nhân, đổi vở kiểm tra chéo, nói cách làm cho bạn nghe.

- GV mời 1 – 3 HS lên bảng trình bày bài.

- GV tổng kết, chốt đáp án.

……………………

- HS chú ý lắng nghe, thực hiện yêu cầu của GV.

- HS trả lời:

+ Có 3,9 kg long nhãn, chia đều vào 3 túi. Hỏi mỗi túi có bao nhiêu ki – lô – gam long nhãn?

+ Ta thực hiện phép tính chia:

3,9 : 3

+ Số bị chia là số thập phân, số chia là số tự nhiên.

- HS chú ý lắng nghe, hình thành động cơ học tập.

- HS lắng nghe. 

- HS thảo luận, chia sẻ ý kiến trước lớp.

- HS thực hiện:

+ 3 chia 3 được 1, viết 1;

1 nhân 3 bằng 3; 3 trừ 3 bằng 0, viết 0.

+ Viết dấu phẩy vào bên phải số 1.

+ Hạ 9; 9 chia 3 được 3, viết 3; 

3 nhân 3 bằng 9; 9 trừ 9 bằng 0, viết 0.

Vậy 3,9 : 3 = 1,3

- HS nhắc lại cá nhân, nhắc lại theo nhóm đôi.

- HS hoàn thành bài theo yêu cầu.

Kết quả:

Vậy 40,5 : 5 = 8,1

- HS ghi nhớ, nhắc lại.

- HS hoàn thành bài theo yêu cầu.

- Kết quả:

- HS trả lời: Đây là trường hợp mà khi chia phần nguyên của số bị chia cho số chia ta gặp phép chia có dư.

- HS hoàn thành bài theo yêu cầu.

- Kết quả:

……………………