Giáo án Ngữ văn 12 chân trời Bài 7: Ở Va-xan (Trích Hội chợ phù hoa – Uy-li-am Thác-cơ-rây)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu tác giả Uy-li-am Thác-cơ-rây

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập.

- GV cho HS phân vai thực hiện chuyên mục “Người nổi tiếng”.

Tìm hiểu về cuộc đời cũng như sự nghiệp của nhà văn Uy-li-am Thác-cơ-rây:

+ Thân thế, sự nghiệp.

+ Sự nghiệp văn chương.

- HS thực hiện nhiệm vụ

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập.

- HS chia vai đóng cặp để thực hiện phỏng vấn.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận.

- GV mời các nhóm HS phát biểu, yêu cầu cả lớp nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

a. Tiểu sử

- Uy-li-am Thác-cơ-rây: (1811 -1863)

- Ông là nhà văn trào lộng xuất sắc người Anh thế kỉ XIX.  

- Ông sinh ra tại Can-cút-ta vào thời kì thuộc địa Anh và sang Luân Đôn (Anh) từ lúc nhỏ để học tập.

- Ông sớm có nhiều bất mãn đối với xã hội tư sản Anh. 

b. Sự nghiệp văn chương

- Tác phẩm của ông là tiểu thuyết Hội chợ phù hoa (1848) bao quát những biến động ngầm trong xã hội Anh thời bấy giờ.

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu đoạn trích “Ở Va-xan”

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập.

- GV chia HS thành 3 nhóm, hướng dẫn HS cách đọc văn bản và trả lời câu hỏi:

+ Trình bày xuất xứ của đoạn trích Ở Va-xan?

+ Tóm tắt nội dung chính của tiểu thuyết Hội chợ phù hoa và đoạn trích Ở Va-xan?

- HS thực hiện nhiệm vụ

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập.

- HS suy nghĩ cá nhân và tiến hành thảo luận trong vòng 3 phút.

- Nhóm nào hoàn thành sớm sẽ được trình bày và lấy điểm.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận.

- GV mời các nhóm HS phát biểu, yêu cầu cả lớp nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức

2. Văn bản “Ở Va-xan”

2.1. Xuất xứ của đoạn trích Ở Va-xan

+ Đoạn trích Ở  Va-xan trích từ Chương 6 trong tiểu thuyết Hội chợ phù hoa.

2.2. Nội dung 

* Nội dung tiểu thuyết Hội chợ phù hoa

- Tiểu thuyết Hội chợ phù hoa của nhà văn Anh Thác-cơ-rây xoay quanh hành trình của cô gái nghèo Rê-béc-ca Sáp đi tìm chỗ đứng trong xã hội thượng lưu Anh thế kỉ XIX. Xinh đẹp, thông minh, khôn khéo, Rê-béc-ca vạch ra nhiều kế hoạch tiếp cận các chàng trai giàu có để tiến thân.

Người đầu tiên cô quyến rũ là Giô Sét-lây anh ruột của A-mê-li-a Sét-lây – bạn thân của cô. Kế hoạch lấy Giô không thành do bị Giooc Ốt-xbon phá hoại, Rê-béc-ca đành đi làm gia sư cho gia đình quý tộc Pít Crâu-lây, sau đó quyễn rũ và lấy con trai cụ Pít, tức anh chàng Râu-đân Crâu-lây mê cờ bạc. 

Tuy không được thừa kế, nhưng Rê-béc-ca cũng bắt đầu cuộc sống cách lợi dụng danh tiếng dòng họ nhà chồng để bày ra nhiều mánh khóe nhằm vay nợ và giúp chồng cờ bạc gian lận. 

Sau chiến tranh tuy đã có chồng con nhưng cô vẫn kiếm tiền bằng cách hẹn hò với nhiều người đàn ông giàu có, cho đến khi chồng cô phát hiện và cắt đứt quan hệ với cô.

Trong khi đó, cô bạn A-mê-li-a kết hôn cùng Gioóc Ốt-xbon với sự giúp đỡ của Đô-bin, bạn Gioóc. Sau khi Gioóc tử trận trong cuộc chiến Oa-tơ-lu cha A-mê-li-a phá sản, cô vẫn ở vậy thờ chồng nuôi con.

Hai người phụ nữ gặp lại nhau, Rê-béc-ca nhận ra giá trị của Đô-bin và thuyết phục A-mê-li-a tái giá với anh. Còn bản thân Rê-béc-ca bị bạn bè, chồng con xa lánh, nhưng cô tiếp tục quyến rũ Giô Sét-lây cho đến khi anh ta qua đời và để lại cho cô một gia sản lớn.

* Nội dung đoạn trích Ở Va-xan

Đoạn trích kể về chuyến đi chơi của Rê-béc-ca với anh em Giô và A-mê-li-a Sét-lây, cùng Gioóc Ốt-xbon – người mà A-mê-li-a say mê- và Đại úy Đô-bin bạn của Gioóc. Rê-béc-ca cố gắng gợi ý để Giô cầu hôn mình như không thành.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu điểm nhìn và người kể chuyện trong văn bản Ở Va-xan 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập.

- GV chia lớp thành các nhóm thảo luận trong vòng 3 phút để trả lời câu hỏi sau:

(1) Xác định điểm nhìn trong văn bản. Theo bạn, việc sử dụng điểm nhìn này có ý nghĩa như thế nào đối với việc chuyển tải nội dung của văn bản?

(2) Ở phần VB từ đầu đến câu: “Vậy thì chúng ta hãy cùng bước vào trong chiếc xe ngựa với bốn cô cậu ở câu viên Rút-xen và thẳng đường đến Va-xan”; người kể chuyện nói về những điều gì và nói với ai? Theo bạn, cách dẫn chuyện như vậy có tác dụng gì đối với quá trình đọc cả độc giả?

- Các nhóm tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập.

- Các nhóm thảo luận để trả lời.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận.

- GV mời đại diện các nhóm lên bảng yêu cầu các nhóm khác nhận xét, góp ý, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

II. Khám phá văn bản

1. Tìm hiểu điểm nhìn và người kể chuyện trong văn bản Ở Va-xan

(1)

- Điểm nhìn ngôi thứ nhất (người kể chuyện xưng “tôi”). Tuy nhiên, người kể chuyện này không phải là một nhân vật trong truyện như ngôi thứ nhất thông thường, mà kể lại câu chuyện từ cái nhìn toàn tri (thấu suốt toàn bộ tâm lí, tình cảm, suy nghĩ.... của các nhân vật).

- Việc sử dụng điểm nhìn này cho phép người kể chuyện vừa thâm nhập vào đời sống tâm lí của nhân vật, vừa bình luận, trò chuyện trực tiếp với độc giả về cách xây dựng cốt truyện, cách tạo dựng nhân vật, cách kể chuyện.

(2)

Ở đoạn này, người kể chuyện trò chuyện với người nghe chuyện (tức độc giả), bình luận về sự tầm thường của câu chuyện mình sắp kể (câu chuyện tôi đang kể chẳng có gì là đặc sắc); sự bình dị của đời sống nhân vật (chẳng khác gì thiên hạ trong cuộc sống hằng ngày vậy); cách sắp xếp cốt truyện (Hai người có lấy nhau không? Đó là vấn đề a đang xét. Chúng ta rất có thể giải quyết vấn đề một cách hoặc êm đềm, hoặc mãng mạn, hài hước).

- Cách dẫn truyện này có tác dụng kéo người đọc tham gia suy ngẫm về công việc sáng tác của nhà văn chứ không chỉ thụ động theo dõi thế giới tưởng tượng do nhà văn tạo ra, từ đó suy ngẫm về bản chất của văn chương và đời sống nói chung (trong đời sống hàng ngày, chẳng đã từng có những chương bé nhỏ, hình như không có nghĩa lí gì, song thật ra đã làm ảnh hưởng đến cả đoạn sau của cuộc đời chúng ta đấy sao?)

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu về nhân vật trong tiểu thuyết

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập.

- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về văn bản thông qua 3 trạm dừng chân:

+ Trạm 1: Liệt kê vào bảng sau một số chi tiết, cử chỉ, hành động liên quan đến các nhân vật trong văn bản, từ đó rút ra nét tính cách nối bật của mỗi nhân vật:

+ Trạm 2: Trong đoạn trích, các nhân vật xây dựng trên những phương diện nào? Từ đó có nhận xét gì về nghệ thuật xây dựng nhân vật của Thác-cơ-rây?

+ Trạm 3: Bạn có cảm nhận như thế nào về thái độ của người kể chuyện đối với các nhân vật? Từ ngữ, hình ảnh nào trong lời người kể chuyện thể hiện thái độ đó?

+ Trạm 4: VB đã cho thấy Rê-béc-ca đã dựa vào điều gì để bắt đầu quá trình tiến thân của mình trong xã hội thượng lưu Anh? Bạn có nhận xét gì về con đường tiến thân này của cô?

- Các nhóm tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập.

.................

2. Tìm hiểu về nhân vật trong tiểu thuyết

Trạm 1:

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Trạm 2:

- Thác- cơ-rây xây dựng tính cách nhân vật thông qua:

+Ngoại hình: Giô bệ vệ, béo phị hay đỏ mặt....

+ Hành động: Giô muốn tâm sự với em gái nhưng không dám.

+ Suy nghĩ: A-mê-lia chờ anh tâm sự với mình. Đi nói chuyện với bà quản gia....

+ Lời nói: “em thèm được sang Ấn Độ quá”...

+ Suy nghĩ của người khác về nhân vật: Ông Sét-lây chê Giô “phù phiếm, ích kỉ, lười biếng...”

Như vậy, mặc dù không trực tiếp miêu tả tính cách, nhưng Thác-cơ-rây vẫn xây dựng chân dung nhân vật hoàn chỉnh và sinh động thông qua những chi tiết sống động được tái hiện trong tưởng tượng của độc giả, như những con người bằng xương bằng thịt.

Trạm 3:

- Với Rê-béc-ca: “nhận tất cả moi vật A-mê-li-a tặng mình, sau khi cũng đã ngần ngại và miễn cưỡng một cách vừa đủ”.

- Với Giô: 

.................