Vận dụng được những hiểu biết về tác gia Hồ Chí Minh để đọc hiểu truyện và kí của Người, chỉ ra và phân tích được quan điểm nghệ thuật của tác giả và những giá trị lịch sử văn hóa thể hiện trong tác phẩm.
Chỉ ra và phân tích được các chi tiết tiêu biểu, đề tài, câu chuyện, sự kiện, nhân vật và mối quan hệ của chúng trong tính chỉnh thể của tác phẩm.
Lí giải được một số nét đặc sắc của tác phẩm.
Đánh giá và trình bày được suy nghĩ của cá nhân về một truyện ngắn hiện đại.

2. Năng lực

Năng lực chung:

Năng lực tự học và tự chủ: Tìm kiếm thông tin, đọc sách giáo khoa, quan sát hình ảnh đề hiểu Giá trị của tập “Truyện và kí” (Nguyễn Ái Quốc).
Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận nhóm để thực hiện phiếu học tập, hợp tác để giải quyết vấn đề về văn bản Giá trị của tập “Truyện và kí” (Nguyễn Ái Quốc).
Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thu thập và làm rõ các thông tin liên quan đến bài học; biết đề xuất và phân tích được một số giải pháp giải quyết vấn đề.

Năng lực đặc thù

Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản Giá trị của tập “Truyện và kí” (Nguyễn Ái Quốc).

3. Phẩm chất

Trân trọng những giá trị văn học mà Nguyễn Ái Quốc sáng tạo.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

- Giáo án

SGK, SGV Ngữ văn 12;
Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
Tranh ảnh về tác giả, tác phẩm;
Bảng phân công nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp;
Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà;

2. Đối với HS

SGK, SBT Ngữ văn 12.
Sách tham khảo, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học…
Bảng giao nhiệm vụ học tập đã chuẩn bị ở nhà.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình.

b. Nội dung: GV đặt câu hỏi cho HS.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chuyển giao câu hỏi cho HS: Kể tên truyện ngắn mà em đã đọc của tác giả Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS liên hệ thực tế, dựa vào hiểu biết của bản thân cùng trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1-2 HS trả lời câu hỏi.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, có thể phản biện nếu thấy không đúng.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức: HS tự do phát biểu cảm nhận của mình.

- GV dẫn dắt vào bài học mới: Không chỉ được biết đến với rất nhiều tác phẩm thơ nổi tiếng mà Hồ Chí Minh còn rất nổi tiếng với các tác phẩm truyện ngắn. Trong buổi học ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về văn bản Giá trị của tập “Truyện và kí” (Nguyễn Ái Quốc).

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đọc văn bản

a. Mục tiêu: Nắm được những thông tin về tác giả tác phẩm và đọc văn bản Giá trị của tập “Truyện và kí” (Nguyễn Ái Quốc).

b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến văn bản Giá trị của tập “Truyện và kí” (Nguyễn Ái Quốc).

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và kiến thức HS tiếp thu được liên quan đến văn bản Giá trị của tập “Truyện và kí” (Nguyễn Ái Quốc).

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu tác giả Phạm Huy Thông

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập.

- GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS thực hiện tại nhà: Tìm hiểu tiểu sử về tác giả Phạm Huy Thông.

+ Tiểu sử tác giả và tác phẩm Giá trị của tập truyện và kí (Nguyễn Ái Quốc)?

- HS thực hiện nhiệm vụ

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập.

- HS chia vai đóng cặp để thực hiện phỏng vấn.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận.

- GV mời các nhóm HS phát biểu, yêu cầu cả lớp nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

- Tên: Phạm Huy Thông.

- Năm sinh: 1916 – 1988.

- Là giáo sư, nhà thơ, nhà giáo, dịch giả và nhà khoa học xã hội Việt Nam.

2. Tác phẩm

- Tập Truyện và kí (Nguyễn Ái Quốc), Phạm Huy Thông dịch và giới thiệu, NXB Văn học 1974.

- Nhan đề văn bản cho nhóm biên soạn đặt.

Hoạt động 2: Khám phá văn bản

a. Mục tiêu: HS vận dụng các tri thức ngữ văn để tìm hiểu theo đúng đặc trưng của văn bản.

b. Nội dung: Sử dụng SGK chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời các câu hỏi liên quan đến văn bản Giá trị của tập Truyện và kí (Nguyễn Ái Quốc).

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và kiến thức HS tiếp thu được liên quan đến văn bản Giá trị của tập Truyện và kí (Nguyễn Ái Quốc).

d. Tổ chức thực hiện

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Khám phá văn bản

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập.

- GV chia lớp thành các nhóm thảo luận trong vòng 3 phút để trả lời câu hỏi sau đây:

+ Xác định bố cục, nội dung và mối liên hệ giữa các phần trong văn bản?

+ Nhận xét về ngôn ngữ nghị luận trong văn bản (biện pháp tu từ, cách sử dụng từ ngữ, câu khẳng định, phủ định?)

+ Dựa vào văn bản trên, bạn hãy nêu một số nét khái quát về giá trị cơ bản của tập Truyện và kí.

+ Nêu một số thao tác nghị luận trong văn bản và chỉ ra tác dụng của chúng đối với việc thể hiện giá trị nội dung, nghệ thuật của tập truyện, kí.

+ Tìm hiểu sự nghiệp văn học của Hồ Chí Minh và cho biết ý kiến của bạn về một trong hai nhận định sau:

a. “Điểm nổi nét trong phương pháp sáng tác của Hồ Chủ Tịch là tính lãng mạng cách mạng” (Phạm Huy Thông).

b. “... xét toàn bộ tác phẩm của Người cũng lại có thể coi rằng, trước sau, Người suốt đời là tác giả của chỉ một đề tài: đấu tranh cách mạng”. (Phạm Huy Thông)

- Các nhóm tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập.

- Các nhóm thảo luận để trả lời.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận.

- GV mời đại diện các nhóm lên bảng yêu cầu các nhóm khác nhận xét, góp ý, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

II. Khám phá văn bản

(1)

Bố cục của văn bản gồm 2 phần:

+ Phần 1: Giá trị của tập Truyện và kí (Nguyễn Ái Quốc) nhìn từ nội dung tư tưởng.

+ Phần 2: Giá trị của tập Truyện và kí (Nguyễn Ái Quốc) nhìn từ phong cách nghệ thuật.

(2)

PHỤ LỤC 1

(3)

- Về giá trị nội dung, tư tưởng: Sáu tác phẩm truyện, kí trong tập sách nội dung đều cô đọng mà phong phú, kể chuyện khắp năm châu, trước hết là Việt Nam. Một mặt các tác phẩm “đả kích một cách chua cay – do đó rất mạnh mẽ - vào kẻ thù chính của cách mạng Việt Nam nói riêng và cách mạng thuộc địa nói chung, là đế quốc thực dân và bè lũ tay sai phong kiến” mặt khác cũng “biểu dương tinh thần yêu nước của nhân dân ta, tự hào có một quốc sử “treo bao tấm gương đạo đức và dũng cảm, chí khí và tự tôn””.

- về giá trị nghệ thuật, thẩm mĩ: Lối viết “vui, nhẹ, thoải mái, thoạt đọc như mạn đàm, phóng bút, mà chứ đựng một nội dung tư tưởng cao cả và sâu sắc, lại được viết dưới một hình thức văn nghệ dễ tiếp thụ, thấm thía, có một ý nghĩa giáo dục to lớn”. Hình thức đa dạng mà nhất quán, đậm “tính lãng mạn cách mạng” và “phóng khoáng”; “vốn kiến thức cổ kim, đông tây uyên bác”. Không phải chỉ kiến thức học vấn cao xa mà cả những hiểu biết chi lí hằng ngày, thâm nhập tư duy của người Pháp, sử dụng tiếng Pháp nhuần nhị, bút pháp châm biếm vừa mang phong cách cá nhân, vừa mang phong cách hài hước rất Pháp, rất hiện đại.

(4) PHỤ LỤC 2

(5) HS tìm hiểu về sự nghiệp văn học của Hồ Chí Minh và trình bày ý kiến về một trong hai nhận định.

PHỤ LỤC 1

Yếu tố ngôn ngữ nghị luận	Biểu hiện trong văn bản	Tác dụng
Biện pháp tu từ ẩn dụ	Trí tưởng tượng của người cầm bút nhờ ngọn gió lãng mạn mà được chắp cánh bay bổng...	Thể hiện giá trị thẩm mĩ giàu tính lãng mạn trong hình tượng nghệ thuật của tập Truyện và kí.
Biện pháp liệt kê, trùng điệp	........................	........................
Từ ngữ đặc sắc, giàu tính biểu cảm	........................	........................