Đặc điểm của văn bản giới thiệu một danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử; chỉ ra được mối quan hệ giữa đặc điểm văn bản với mục đích của nó.
Tác dụng của cách trình bày thông tin trong văn bản như: trật tự thời gian, quan hệ nhân quả, các đối tượng phân loại, so sánh và đối chiếu,...
Thông tin cơ bản của văn bản; ý nghĩa của nhan đề trong việc thể hiện thông tin cơ bản của văn bản.
Vai trò của các chi tiết quan trọng trong văn bản.
Quan hệ giữa phương tiện ngôn ngữ và phương tiện phi ngôn ngữ (như đồ thị, sơ đồ) dùng để biểu đạt thông tin trong văn bản.

2. Năng lực

Năng lực chung

Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực đặc thù

Nhận biết và phân tích được đặc điểm của văn bản giới thiệu một danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử; chỉ ra được mối quan hệ giữa đặc điểm văn bản với mục đích của nó.
Nhận biết và phân tích được tác dụng của cách trình bày thông tin trong văn bản Vườn Quốc gia Cúc Phương như: trật tự thời gian, quan hệ nhân quả, các đối tượng phân loại, so sánh và đối chiếu,...
Phân tích được thông tin cơ bản của văn bản; giải thích được ý nghĩa của nhan đề trong việc thể hiện thông tin cơ bản của văn bản Vườn Quốc gia Cúc Phương.
Đánh giá được vai trò của các chi tiết quan trọng trong văn bản.
Nhận biết và phân tích được quan hệ giữa phương tiện ngôn ngữ và phương tiện phi ngôn ngữ (như đồ thị, sơ đồ) dùng để biểu đạt thông tin trong văn bản Vườn Quốc gia Cúc Phương.

3. Phẩm chất

Có ý thức bảo vệ các di sản văn hoá, tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ, phát huy giá trị của di sản văn hoá.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

Giáo án;
SGK, SGV Ngữ văn 9;
Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
Bảng phân công nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp;
Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà;

2. Đối với học sinh

SGK, SBT Ngữ văn 9.
Sách tham khảo, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học…
Bảng giao nhiệm vụ học tập đã chuẩn bị ở nhà.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, huy động tri thức nền, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập tạo tâm thế tích cực cho HS khi vào bài học.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS chia lớp thành 4 đội tham gia trò chơi Nhà thông thái.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS HS chia lớp thành 4 đội tham gia trò chơi Nhà thông thái: Đây là địa danh nào?

- Luật chơi: nhìn hình đoán tên địa danh, các đội giành quyền trả lời bằng cách cử nhấn chuông. Đội nào đoán đúng được nhiều địa danh nhất sẽ dành chiến thắng.

Khám phá khu du lịch Tràng An - tiên cảnh chốn nhân gian Quần thể di tích Cố đô Huế - HOÀNG THÀNH THĂNG LONG - Hình ảnh:

Du lịch Hội An: Cẩm nang từ A đến Z Cận cảnh "báu vật" ngàn năm tuổi tại Khu khảo cổ Hoàng thành Thăng Long

Lên thác Bản Giốc Cao Bằng đắm mình trong kiệt tác thiên nhiên Khám phá kinh nghiệm du lịch hang Sơn Đoòng, Quảng Bình - BAV - China - Bamboo Airways

Cây phượng đỏ trên đồi A1 Điện Biên Phủ thu hút khách chụp hình - Báo VnExpress Du lịch Suối Lê Nin - Con suối đẹp tuyệt mĩ ở Pác Bó...

Địa đạo Củ Chi, hầm căn cứ lịch sử khiến cả thế giới kinh ngạc Dinh Độc Lập – Wikipedia tiếng Việt

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS huy động tri thức nền, trải nghiệm cá nhân thực hiện yêu cầu được giao.

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- Đại diện 1 HS mỗi nhóm đưa ra đáp án.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, giành quyền trả lời nếu nhóm trước đó trả lời sai.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá.

- Gợi mở:

Quần thể di tích Cố đô Huế - HOÀNG THÀNH THĂNG LONG

Khám phá khu du lịch Tràng An - tiên cảnh chốn nhân gian

Khám phá kinh nghiệm du lịch hang Sơn Đoòng, Quảng Bình - BAV - China - Bamboo Airways

- GV dẫn dắt vào bài học mới: Việt Nam - đất nước tươi đẹp hình chữ S có rất nhiều danh lam thắm cảnh nổi tiếng được UNESCO công nhận. Sự thay đổi đa dạng của địa hình và khí hậu làm cho phong cảnh Việt Nam trở thành một đối tượng khám phá vô tận. Vẻ đẹp Việt Nam và sự đa dạng văn hóa luôn là niềm tự hào, thu hút sự quan tâm yêu mến của bạn bè, khách du lịch quốc tế. Trong bài học hôm này, chúng ta sẽ cùng đi khám phá văn bản Vườn Quốc gia Cúc Phương để hiểu hơn về đặc điểm của văn bản thông tin và cũng để cảm nhận được những nét đẹp hoang sơ của địa danh này nhé!

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu giới thiệu bài học

a. Mục tiêu: Nắm được nội dung chủ đề thể loại các tác phẩm có trong chủ đề.

b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến chủ đề Những di tích lịch sử và danh thắng.

c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức chung về nội dung bài Những di tích lịch sử và danh thắng.

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS:

+ Đọc phần Giới thiệu bài học, khái quát chủ đề Những di tích lịch sử và danh thắng.

+ Nêu tên và thể loại các VB đọc chính và VB đọc kết nối chủ điểm, VB đọc mở rộng theo thể loại.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe câu hỏi, đọc phần Những di tích lịch sử và danh thắng và tìm tên các VB trong bài 2.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời 1 HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe và nhận xét, góp ý, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

I. Giới thiệu bài học

- Chủ đề Những di tích lịch sử và danh thắng bao gồm các văn bản thông tin.

- Tên và thể loại của các VB đọc chính và VB đọc kết nối chủ điểm, đọc mở rộng theo thể loại:

Tên văn bản	Thể loại
Vườn Quốc gia Cúc Phương	VB thông tin
Ngọ Môn	VB thông tin
Nhiều giá trị khảo cổ từ Hoàng thành Thăng Long cần được UNESCO công nhận	VB thông tin
Cột cờ Thủ Ngữ - di tích cổ bên sông Sài Gòn	VB thông tin

Hoạt động 2: Khám phá Tri thức ngữ văn

a.Mục tiêu:

- Kích hoạt tri thức nền về VB thông tin đã học.

- Nhận biết được đặc điểm VB thông tin giới thiệu một danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử; cách trình bày thông tin theo các đối tượng phân loại.

b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến bài học.

c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS về văn bản thông tin.

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Ôn tập kiến thức chung về văn bản thông tin

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi Think – Pair – Share, dựa vào kiến thức đã học về VB thông tin, trả lời câu hỏi:

+ Theo em, VB thông tin khác với VB văn học hoặc VB nghị luận ở những điểm gì?

+ Kể tên một số VB thông tin em đã học. Chúng ta cần chú ý điều gì khi đọc hiểu VB thông tin?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS dựa vào kiến thức đã học, hoàn thành nhiệm vụ.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 1 – 2 HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe và nhận xét.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, chốt kiến thức.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu về đặc điểm VB giới thiệu một danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, đọc phần Tri thức Ngữ văn, hoàn thành Phiếu học tập số 1: Tóm tắt các đặc điểm văn bản giới thiệu danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS dựa vào kiến thức đã học, hoàn thành nhiệm vụ.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 1 – 2 HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe và nhận xét.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, chốt kiến thức.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

II. Tri thức ngữ văn

1. Văn bản thông tin

- VB thông tin khác với VB văn học hoặc VB nghị luận ở một số điểm sau:

+ Truyền tải thông tin một cách tin cậy, xác thực.

+ Tổng hợp thông tin đưa đến cho người đọc tri thức về một vấn đề nào đó trong cuộc sống ví dụ như: văn hóa, du lịch, chính trị,…

+ Thông tin được triển khai theo nhiều hình thức trong đó có sự kết hợp của phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ.

- Một số văn bản thông tin đã học:

+ Bạn đã biết gì về sóng thần?

+ Sao băng là gì và những điều cần biết về sao băng.

+ Những điều bí ẩn trong tập tính di cư của các loài chim.

+ Chúng ta có thể đọc nhanh hơn?

+ Phòng tránh đuối nước.

- Lưu ý khi đọc VB thông tin:

+ Văn bản triển khai thông tin theo cách nào?

+ Bố cục của văn bản gồm mấy phần? Nội dung chính của mỗi phần là gì?

+ Đối tượng nào được giới thiệu trong văn bản?

+ Người viết chia đối tượng thành mấy loại? Trong mỗi loại lớn có những loại nhỏ nào?

+ Qua văn bản, em hiểu thêm những gì về đối tượng được giới thiệu?

2. Đặc điểm VB giới thiệu một danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử

- Phiếu học tập số 1.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Tóm tắt các đặc điểm văn bản giới thiệu danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử. (Trình bày các nội dung tóm tắt ngắn gọn)
Mục đích viết
Cấu trúc
Đặc điểm hình thức
Cách trình bày thông tin

ĐÁP ÁN PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Tóm tắt các đặc điểm văn bản giới thiệu danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử. (Trình bày các nội dung tóm tắt ngắn gọn bằng từ/ cụm từ)
Mục đích viết	Cung cấp cho người đọc thông tin về danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử.
Cấu trúc	3 phần: + Mở đầu: giới thiệu khái quát danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử. + Nội dung: trình bày thông tin về danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử. + Kết thúc: nhận xét khái quát giá trị; bày tỏ tình cảm, cảm xúc.
Đặc điểm hình thức	Sử dụng đề mục, từ ngữ chuyên ngành, từ ngữ giàu giá trị miêu tả, biểu cảm, hình ảnh minh họa, sơ đồ/ bản đồ…
Cách trình bày thông tin	- Theo trật tự thời gian. - Theo cách phân loại đối tượng.