Mô tả đường sinh, chiều cao, bán kính đáy của hình trụ, tạo lập hình trụ.
Tính diện tích xung quanh và thể tích của hình trụ.
Giải quyết một số vấn đề thực tiễn gắn với việc tính thể tích, diện tích xung quanh của hình trụ.

2. Năng lực

Năng lực chung:

Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá
Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm
Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.

Năng lực riêng: tư duy và lập luận toán học, giao tiếp toán học; mô hình hóa toán học; giải quyết vấn đề toán học.

Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu, phân tích, lập luận để tạo lập hình trụ.
Giải quyết vấn đề toán học: tính diện tích xung quanh và thể tích của hình trụ.
Mô hình hóa toán học: Giải quyết một số vấn đề thực tiễn gắn với việc tính thể tích, diện tích xung quanh của hình trụ.
Giao tiếp toán học: đọc, hiểu thông tin toán học.
Sử dụng công cụ, phương tiện học toán.

3. Phẩm chất

Tích cực thực hiện nhiệm vụ khám phá, thực hành, vận dụng.
Có tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao.
Khách quan, công bằng, đánh giá chính xác bài làm của nhóm mình và nhóm bạn.
Tự tin trong việc tính toán; giải quyết bài tập chính xác.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1 - GV: SGK, SGV, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, PBT (ghi đề bài cho các hoạt động trên lớp), các hình ảnh liên quan đến nội dung bài học,...

2 - HS:

- SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước...), bảng nhóm, bút viết bảng nhóm.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)

a) Mục tiêu: Gợi động cơ, tạo tình huống xuất hiện trong thực tế để HS tiếp cận với hình trụ.

b) Nội dung: HS đọc tình huống mở đầu, từ đó nảy sinh nhu cầu tìm hiểu về hình trụ.

c) Sản phẩm: HS nắm được các thông tin trong bài toán và dự đoán câu trả lời cho câu hỏi mở đầu theo ý kiến cá nhân.

d) Tổ chức thực hiện:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV chiếu Slide dẫn dắt và yêu cầu HS thảo luận và nêu dự đoán về câu hỏi mở đầu (chưa cần HS giải):

Cuộn giấy in trong nhà máy, hộp sữa, hộp đựng trái cầu lông như hình bên có đặc điểm gì chung? Trong thực tế có đồ vật nào có hình dạng tương tự?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm và thực hiện yêu cầu theo dẫn dắt của GV.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi đại diện một số thành viên nhóm HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV ghi nhận câu trả lời của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào tìm hiểu bài học mới: “Những vật thể có dạng hình trụ, hình nón, hình cầu thường xuất hiện trong tự nhiên và đời sống. Trong chương này, các em sẽ tìm hiểu cách mô tả và tạo lập các hình đó, tính diện tích xung quanh và thể tích của chúng, vận dụng các kiến thức này giải quyết một số vấn đề trong thực tiễn. Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu đơn vị kiến thức đầu tiên là hình trụ.”.

HÌNH TRỤ.

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1: Hình trụ

a) Mục tiêu:

- HS mô tả được đường sinh, chiều cao, bán kính đáy của hình trụ.

b) Nội dung:

- HS đọc SGK, nghe giảng, thực hiện các nhiệm vụ được giao, suy nghĩ trả lời câu hỏi, thực hiện HĐKP1, Thực hành 1, 2 và Ví dụ 1.

c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS cho các câu hỏi, HS nắm được khái niệm đường sinh, chiều cao, bán kính của hình trụ.

d) Tổ chức thực hiện:

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV triển khai phần HĐKP1 cho HS thực hiện theo nhóm đôi:

+ GV chuẩn bị một tấm bìa có dạng hình chữ nhật được gắn với một trục như Hình 1a và một số đồ vật quen thuộc có dạng hình trụ.

+ Mỗi nhóm được phát một tấm bìa và một số đồ vật quen thuộc.

+ GV yêu cầu các nhóm thực hiện các bước sau:

Quan sát và nhận xét hình dạng của tấm bìa.
Quay tấm bìa một vòng quanh cạnh cố định.
So sánh hình tạo ra với các đồ vật quen thuộc.

+ Các nhóm trình bày kết quả.

+ GV nhận xét và đánh giá.

- Từ đó, GV giới thiệu định nghĩa hình trụ.

- GV cho HS thực hiện cá nhân Ví dụ 1:

+ Sau thời gian thực hiện, GV mời 3 HS trả lời.

+ HS dưới lớp nhận xét.

- GV triển khai Thực hành 1 cho HS thực hiện cá nhân vào vở:

+ GV yêu cầu HS lên bảng trình bày bài giải.

+ GV quan sát, nhận xét và chữa bài cho HS.

GV chia lớp thành các nhóm để thực hiện Thực hành 2:

+ Mỗi nhóm chuẩn bị các dụng cụ và vật dụng như trong bài.

+ Thực hiện theo từng bước đã nêu trong SGK.

+ GV nhận xét và đánh giá.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- HĐ cá nhân: HS suy nghĩ, hoàn thành vở.

- HĐ cặp đôi, nhóm: các thành viên trao đổi, đóng góp ý kiến và thống nhất đáp án.

Cả lớp chú ý thực hiện các yêu cầu của GV, chú ý bài làm các bạn và nhận xét.

- GV: quan sát và trợ giúp HS.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- HS trả lời trình bày miệng/ trình bày bảng, cả lớp nhận xét, GV đánh giá, dẫn dắt, chốt lại kiến thức.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm

+ Hình trụ.

1. Hình trụ

HĐKP 1

Hình được tạo ra giống với lon sữa đặc, thùng chứa, ống nước,..

Định nghĩa:

Khi quay hình chữ nhật quanh cạnh cố đinh ta được một hình trụ (Hình 2).

Cạnh , quét thành hai hình tròn có cùng bán kính gọi là hai đáy của hình trụ; bán kính của đáy gọi là bán kính đáy của hình trụ.
Cạnh quét thành mặt xung quanh của hình trụ, mỗi vị trí của được coi là một đường sinh.
Độ dài đoạn gọi là chiều cao của hình trụ. Các đường sinh có độ dài bằng nhau và bằng chiều cao của hình trụ.