Giáo án Tiếng Việt 5 chân trời bài 1: Vì đại dương trong xanh

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Cách tiến hành

* Giới thiệu tên chủ điểm

- GV giới thiệu tên chủ điểm “Khúc ca hòa bình”.

- GV yêu cầu HS nêu cách hiểu hoặc suy nghĩ về tên chủ điểm.

- GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

Ý nghĩa tên chủ điểm – Chung sống yêu thương: hiểu rõ hơn về giá trị của hòa bình, lòng biết ơn đối với những người đã hy sinh vì đất nước, và khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước. 

=> Thông điệp về tình yêu thương, tình hữu nghị và ước mơ về một cuộc sống hòa bình,… 

* Giới thiệu bài học:

- GV cho HS quan sát các hình ảnh sau đây:

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi và thảo luận: Quan sát các bức tranh minh họa trong bài đọc và thực hiện yêu cầu: 

+ Tranh vẽ những ai? 

+ Đoàn xóm, chuyện gì xảy ra với những người đó. 

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm đôi trình bày ý kiến trước lớp. Các HS khác lắng nghe, nêu câu hỏi (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và khích lệ HS. 

Tranh vẽ hai nàng tiên cá, những người thuỷ thủ và các sinh vật biển; hai nàng tiên cá cứu bác thuỷ thủ; hai nàng tiên cá vẫy tay chào tạm biệt đoàn thuyền;...

- GV hướng dẫn HS quan sát tranh minh họa SGK tr85, dẫn dắt và giới thiệu bài đọc:

Bài đọc “Vì đại dương trong xanh” nói về câu chuyện Tiên Cá Đen và Tiên Cá Trắng thường xuyên xảy ra những trận chiến trên đại dương. Đoạn trích dưới đây thuật lại cuộc trò chuyện giữa hai nàng tiên cá với thuyền trưởng Sáng Suốt. Chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu bài đọc này nhé!

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Luyện đọc thành tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ và đọc câu thể hiện cảm xúc của nhân vật. 

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp. 

b. Cách tiến hành

- GV đọc mẫu cho HS nghe: Đọc phân biệt giọng nhân vật: giọng người dẫn chuyện thong thả; nhấn giọng ở những từ ngữ chỉ hoạt động, trạng thái của các nhân vật; giọng thuyền trưởng traamg ổn, hiền hòa, bộc lộ sự quan tâm, tình cảm chân thành; giọng hai nàng tiên cá nhỏ nhẹ, tình cảm, tràn đầy sự biết ơn và lạc quan vào tương lai,...)

- GV hướng dẫn HS đọc và luyện đọc một số từ khó, hướng dẫn cách ngắt nghỉ và luyện đọc một số câu thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật:

+ Đọc đúng các từ ngữ chứa tiếng dễ phát âm sai: quyền năng tối thượng, tiêu diệt;… 

+ Cách ngắt giọng ở những câu dài. Ví dụ:

• Xưa kia,/ giữa Tiên Cá Đen và Tiên Cá Trắng/ thường xảy ra những trận chiến/ để tranh giành quyền thống trị đại dương.//; 

• Đoạn trích dưới đây/ thuật lại cuộc trò chuyện/ giữa hai nàng tiên cá với thuyền trưởng Sáng Suốt.//;...

+ Giải nghĩa một số từ ngữ khó, VD: hải trình (hành trình theo đường biển);… 

- GV tổ chức cho HS đọc thành tiếng, luyện đọc trong nhóm nhỏ và trước lớp. Bài đọc có thể chia thành ba đoạn để luyện đọc và tìm ý:

+ Đoạn 1: Từ đầu đến “sinh vật biển” 

+ Đoạn 2: Tiếp theo đến “vào lòng đại dương”. 

+ Đoạn 3: Còn lại

* Tùy thuộc vào năng lực HS, GV có thể tách hoặc ghép đoạn để thuận tiện trong việc hướng dẫn các em luyện đọc.

Hoạt động 2: Luyện đọc hiểu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc. 

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc. 

b. Cách tiến hành

- GV tổ chức cho HS đọc thầm lại bài đọc và thảo luận trong nhóm hoặc nhóm nhỏ để trả lời từng câu hỏi:

+ Câu 1: Vì sao xưa kia, giữa Tiên Cá Đen và Tiên Cá Trắng có những trận chiến?

+ Câu 2: Tiên Cá Trắng đã cầu nguyện điều gì khi thuyền trưởng Sáng Suốt ngất đi? Vì sao?

+ Câu 3: Thuyền trưởng Sáng Suốt nói gì khi nhận được lời cảm ơn của hai nàng tiên cá? Lời nói đó thể hiện ước mong gì?

+ Câu 4: Bày tỏ suy nghĩ của em về hình ảnh “Tiên Cá Trắng và Tiên Cá Đen nắm tay nhau cùng hát vang khúc ca hoà bình”.

+ Câu 5: Theo em, sau khi chia tay thuyền trưởng Sáng Suốt, hai nàng tiên cá sẽ làm gì để gìn giữ đại dương?

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

+ Câu 1: Vì để tranh giành quyền thống trị đại dương.

+ Câu 2: Tiên Cá Trắng đã cầu nguyện tổ tiên để cứu lấy thuyền trưởng Sáng Suốt vì thuyền trưởng đã dũng cảm bảo vệ họ trước phù thuỷ U Mê.

+ Câu 3: Thuyền trưởng nói với hai nàng tiên cá hãy cùng nhau chăm lo cho những sinh vật biển đáng yêu và mong muốn được nhìn thấy hai nàng tiên cá nắm tay nhau hát vang khúc ca hoà bình. Lời nói đó thể hiện ước mong về một cuộc sống hoà bình, không có chiến tranh.

+ Câu 4: HS trả lời theo suy nghĩ, cảm nhận riêng, VD: Em cảm động khi thấy Tiên Cá Trắng và Tiên Cá Đen nắm tay nhau cùng hát vang khúc ca hoà bình, nhờ thuyền trưởng Sáng Suốt đã dũng cảm chiến đấu để giúp hai nàng tiên cá hiểu ra: hoà bình vốn rất đáng quý...

+ Câu 5: HS trả lời theo suy nghĩ, cảm nhận riêng, VD: Hai nàng tiên cá sẽ cùng nhau chăm sóc các sinh vật biển, cùng nhau bảo vệ đại dương được bình yên,…

Lưu ý: Tuỳ thuộc vào trình độ HS, thời lượng tổ chức hoạt động và nội dung cụ thể của từng bài đọc, GV có thể hướng dẫn HS tìm ý từng đoạn: 

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 1:

• Rút ra ý đoạn 1: Giới thiệu về hoàn cảnh của hai nàng tiên cá và phù thuỷ U Mê, thuyền trưởng Sáng Suốt.

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 2: 

.....................

- HS lắng nghe. 

- HS suy nghĩ tên chủ điểm. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS quan sát hình ảnh. 

- HS làm việc nhóm đôi. 

- HS trình bày ý kiến trước lớp, các HS khác lắng nghe. 

- HS quan sát, tiếp thu.

- HS quan sát tranh minh họa, lắng nghe và tiếp thu. 

- HS đọc SGK.

- HS lắng nghe GV đọc mẫu, đọc thầm theo. 

- HS luyện đọc theo nhóm.

- HS đọc thầm, HS làm việc nhóm đôi để trả lời các câu hỏi. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

.....................