Giáo án Tiếng Việt 5 chân trời bài 8: Từ những cánh đồng xanh

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Cách tiến hành

- GV cho HS xem các hình ảnh sau đây:

- GV yêu cầu HS làm việc và thảo luận nhóm đôi: Chia sẻ những gì em biết về cỏ bàng và những đồ được làm từ nó.

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm đôi trình bày ý kiến trước lớp. Các HS khác lắng nghe, nêu câu hỏi (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và khích lệ HS: 

+ Các sản phẩm bên trên được làm từ cỏ (thường gọi là cói).

+ Vì vậy, các sản phẩm này rất thân thiện với môi trường.

- GV hướng dẫn HS quan sát tranh minh họa SGK tr144, dẫn dắt và giới thiệu bài đọc:

Bài đọc “Từ những cánh đồng xanh” nội dung nói về những công đoạn xử lí cỏ bàng để tạo ra những sản phẩm phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu. Qua đó, tác giả ngợi ca sự thanh bình của cảnh vật và nét đẹp lao động của con người.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Luyện đọc thành tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ và đọc câu thể hiện cảm xúc của nhân vật. 

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp. 

b. Cách tiến hành

- GV đọc mẫu cho HS nghe: Giọng đọc trong sáng, nhẹ nhàng, vui tươi; nhấn giọng ở những từ ngữ chỉ hoạt động của con người,...)

- GV hướng dẫn HS đọc và luyện đọc một số từ khó, hướng dẫn cách ngắt nghỉ và luyện đọc một số câu thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật:

+ Luyện đọc một số từ ngữ khó: tăm tắp; giũ; bà con chòm xóm,… 

+ Luyện đọc cách ngắt giọng ở những câu dài. Ví dụ:

• Đến Tân Hoà Thành/ vào những ngày tháng Tám,/ chúng tôi bắt gặp những cánh đồng cỏ bàng/ xanh ngút ngàn.//; 

• Dưới ánh nắng,/ những hạt nước sáng lấp lánh tung lên/ làm sáng bừng gương mặt của các “vũ công”.//; 

• Sau khi phơi khô/ rồi giã cho tơi,/ nhờ bàn tay khéo léo/ cùng sự sáng tạo của con người,/ cỏ được đan thành đệm,/ túi,/ nón,…/ để phục vụ thị trường trong nước/ và xuất khẩu.//;…

- GV tổ chức cho HS đọc thành tiếng đoạn, bài đọc trong nhóm nhỏ và trước lớp. Bài đọc có thể chia thành bốn đoạn để luyện đọc và tìm ý:

+ Đoạn 1: Từ đầu đến “thu hoạch cỏ”.

+ Đoạn 2: Tiếp theo đến “của người dân”.  

+ Đoạn 3: Tiếp theo đến “xuất khẩu”. 

+ Đoạn 4: Còn lại 

* Tùy thuộc vào năng lực HS, GV có thể tách hoặc ghép đoạn để thuận tiện trong việc hướng dẫn các em luyện đọc.

Hoạt động 2: Luyện đọc hiểu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Giải nghĩa các từ khó. 

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc. 

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc. 

b. Cách tiến hành

- GV hướng dẫn HS giải nghĩa một số từ khó:

+ Tân Hòa Thành: tên một xã thuộc huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang; 

+ cỏ bàng (còn gọi là bàng hoặc cói bàng): một loại cỏ có thân dưới cứng, dạng ống, mọc nằm ngang trong bùn; thân trên thẳng đứng cao khoảng hơn một mét, có hoa màu nâu ở phần ngọn. 

+ thị trường: nơi thường xuyên tiêu thụ hàng hoá)

+ xuất khẩu: đưa hàng hoá ra nước ngoài để buôn bán, kinh doanh

+ vũ công: nghệ sĩ múa hoặc khiêu vũ

- GV tổ chức cho HS đọc thầm lại bài đọc và thảo luận trong nhóm hoặc nhóm nhỏ để trả lời từng câu hỏi:

+ Câu 1: Tìm trong đoạn văn đầu hình ảnh nói lên vẻ đẹp của cánh đồng cỏ bàng vào mùa thu hoạch.

+ Câu 2: Trong quá trình thu hoạch, công đoạn nào được gọi là “vũ điệu giũ cỏ”? Theo em, vì sao tác giả lại gọi như vậy?

+ Câu hỏi phụ: Cỏ bàng có thể được làm thành những sản phẩm nào?

+ Câu 3: Tìm trong bài đọc những chi tiết nói về vẻ đẹp của những người nông dân trong lao động.

+ Câu 4: Tìm đoạn văn tương ứng với mỗi nội dung sau:

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

+ Câu 1: Hình ảnh nói lên vẻ đẹp của cánh đồng cỏ bàng: Những cánh đồng cỏ bàng xanh ngút ngàn.  

+ Câu 2: Công đoạn giũ cỏ được gọi là “vũ điệu giũ cỏ”, vì ở công đoạn này, hàng chục nắm cỏ đồng loạt được giũ mạnh, theo tay người tung xoè ra như múa, lúc này, những người nông dân chẳng khác gì những vũ công đang biểu diễn tiết mục đặc sắc của mình. 

+ Câu hỏi phụ: Cỏ được đan thành đệm, túi, nón,…

+ Câu 3: Chi tiết nói về vẻ đẹp của những người nông dân trong lao động: Người dân cắt và xếp cỏ bàng; thực hiện “vũ điệu giũ cỏ”; chất cỏ lên thuyền để vận chuyển về làng; bà con chòm xóm háo hức cùng nhau ra đồng, cùng nhau san sẻ công việc trong chân tình, cởi mở.

+ Câu 4: 

• Giới thiệu những cánh đồng cỏ bàng: Đoạn 1. 

• Làm sản phẩm từ cỏ: Đoạn 3.

• Niềm vui của bà con nông dân: Đoạn 4.

• Thu hoạch và vận chuyển cỏ: Đoạn 2. 

Lưu ý: Tuỳ thuộc vào trình độ HS, thời lượng tổ chức hoạt động và nội dung cụ thể của từng bài đọc, GV có thể hướng dẫn HS tìm ý từng đoạn: 

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 1:

………………..

- HS quan sát hình ảnh. 

- HS làm việc nhóm đôi. 

- HS trình bày ý kiến trước lớp, các HS khác lắng nghe. 

- HS quan sát, tiếp thu. 

- HS quan sát tranh minh họa, lắng nghe và tiếp thu. 

- HS đọc SGK.

- HS lắng nghe GV đọc mẫu, đọc thầm theo. 

- HS luyện đọc theo nhóm.

- HS cùng GV giải nghĩa các từ khó

- HS đọc thầm, HS làm việc nhóm đôi để trả lời các câu hỏi. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

……………