Giáo án Tiếng Việt 5 chân trời bài 4: Rét ngọt

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Cách tiến hành

- GV cho HS xem một số hình ảnh sau đây: 

- GV yêu HS làm việc theo nhóm đôi và thảo luận: Em hãy kể tên các món bánh đặc sản thể hiện trong các hình ảnh bên trên?

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm đôi trình bày ý kiến trước lớp. Các HS khác lắng nghe, nêu câu hỏi (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và khích lệ HS:

- GV hướng dẫn HS quan sát tranh minh họa SGK tr25, dẫn dắt và giới thiệu bài đọc: 

Bài đọc “Rét ngọt” nói về món đặc sản chè lam của bà. Mùa đông của các cháu cũng trở nên thật ngọt ngào với những củ khoai, bắp ngô và cả vị chè lam của bà.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Luyện đọc thành tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ và đọc câu thể hiện cảm xúc của nhân vật. 

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp. 

b. Tổ chức thực hiện

- GV đọc mẫu cho HS nghe:Giọng đọc trong sáng, tươi vui; nhấn giọng ở những từ ngữ về cách làm, đặc điểm của các món ăn, hoạt động, trạng thái của con người,... 

- GV hướng dẫn HS đọc và luyện đọc một số từ khó, hướng dẫn cách ngắt nghỉ và luyện đọc một số câu thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật:

+ Cách đọc một số từ ngữ khó: sảy; vỏ trấu; bỏng nếp; giã dối; phên; rền;…

+ Cách ngắt nghỉ một số câu dài, thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật:

• Bỏng nếp xay mịn,/ mật mía với mạch nha trộn nước/ nấu trên lửa liu riu đến khi sánh lại,/ trộn đều với gừng nướng chín thái mỏng,/ thảo quả tán nhỏ/ cùng với lạc rang giã dối.//;
• Ăn một miếng chè lam bà làm,/ cảm nhận vị dẻo,/ dai của bột nếp,/ vị ngọt ngào của mật,/ một chút cay cay của gừng,/ một chút bùi bùi của lạc/ mà thấy cả tháng Chạp xôn xao,/ rét bỗng dịu lại.//;…

- GV tổ chức cho HS đọc thành tiếng đoạn, bài đọc trong nhóm nhỏ và trước lớp. Bài đọc có thể chia thành hai đoạn để luyện đọc và tìm ý:

+ Đoạn 1: Từ đầu đến “bỗng dịu lại”.

+ Đoạn 2: Còn lại.

* Tùy thuộc vào năng lực HS, GV có thể tách hoặc ghép đoạn để tuận tiện trong việc hướng dẫn các em luyện đọc.

Hoạt động 2: Luyện đọc hiểu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Giải nghĩa được một số từ khó. 

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc. 

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc. 

b. Tổ chức thực hiện

- GV hướng dẫn HS giải nghĩa một số từ khó:

+ Nếp nhung: loại lúa nếp thường được gieo trồng ở các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ; cho hạt gạo to, tròn, màu trắng đục – có thể kết hợp với quan sát tranh, ảnh hoặc video clip đã chuẩn bị; 

+ Sảy: dùng mẹt, nia làm sạch chất hạt bằng động tác hất nhẹ cho hạt lép, rác bẩn bay về phía trước – có thể kết hợp với quan sát tranh, ảnh hoặc video clip đã chuẩn bị;

+ Mẩy hạt: hạt to và chắc;...

- GV tổ chức cho HS đọc thầm lại bài đọc và thảo luận trong nhóm hoặc nhóm nhỏ để trả lời từng câu hỏi:

+ Câu 1: Những chi tiết nào trong đoạn đầu cho thấy món chè lam được bà làm rất công phu? 

+ Câu 2: Các bạn nhỏ cảm nhận được những gì khi ăn món chè lam của bà? 

+ Câu 3: Vì sao nói “bữa tiệc cánh đồng” trở nên rất thịnh soạn? 

+ Câu 4: Theo em, những việc làm của bà có ý nghĩa như thế nào đối với tuổi thơ của các nhau?     

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

- HS quan sát hình ảnh. 

- HS làm việc nhóm đôi. 

- HS trình bày ý kiến trước lớp, các HS khác lắng nghe. 

- HS quan sát, tiếp thu. 

- HS quan sát tranh minh họa, lắng nghe và tiếp thu. 

- HS lắng nghe GV đọc mẫu, đọc thầm theo. 

- HS luyện đọc theo hướng dẫn của GV. 

- HS luyện đọc theo nhóm. 

- HS cùng GV giải nghĩa một số từ khó. 

- HS đọc thầm, HS làm việc nhóm đôi để trả lời các câu hỏi. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.