Giáo án Tiếng Việt 5 chân trời bài 3: Thơ viết cho ngày mai

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Cách tiến hành

- GV cho HS xem ảnh những kỉ niệm đẹp ở trường tiểu học sau đây:   

- GV yêu cầu HS làm việc và thảo luận nhóm đôi: Chia sẻ với bạn: 

+ Điều đọng lại trong em sau những năm học tiểu học. 

+ Mong ước của em sau khi kết thúc năm học lớp Năm. 

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm đôi trình bày ý kiến trước lớp. Các HS khác lắng nghe, nêu câu hỏi (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và khích lệ HS:

+ Điều đọng lại trong em sau những năm học tiểu học: những kiến thức bổ ích, những người bạn thân thiết, mối quan hệ với thầy cô và những kỉ niệm thật đẹp.

+ Mong ước của em sau khi kết thúc năm học lớp Năm: em thi đỗ vào trường cấp 2 mong muốn, có thêm những người bạn mới, học thêm được nhiều kiến thức bổ ích,….

- GV hướng dẫn HS quan sát tranh minh họa SGK tr125, dẫn dắt và giới thiệu bài đọc:

Bài đọc “Thơ viết cho ngày mai” bài thơ là sự nhìn lại quá trình trưởng thành của một đứa trẻ thông qua những kỷ niệm về mái trường tiểu học và mong ước về tương lai. Bài thơ tập trung vào việc kỷ niệm về những khoảnh khắc đáng nhớ trong quá trình học tập và gắn kết với bạn bè.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Luyện đọc thành tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ và đọc câu thể hiện cảm xúc. 

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp. 

b. Cách tiến hành

- GV đọc mẫu cho HS nghe: Giọng đọc trong sáng, tươi vui, trìu mến; nhấn giọng ở những từ ngữ miêu tả cảnh vật, hoạt động, trạng thái, cảm xúc của con người và sự vật được nhắc đến trong bài thơ,... 

- GV hướng dẫn HS đọc thành tiếng từng đoạn, cả bài trong nhóm và trước lớp, kết hợp thực hiện một số hoạt động: 

+ Luyện đọc một số từ ngữ khó: nhắn nhủ, kì vọng,… 

+ Luyện đọc một số dòng thơ: 

Đã nghe/ khúc ca vào hạ/

Đã nghe/ phượng thắm trên cành/

Ngày mai,/ chân trời rộng mở/

Giục bàn chân bước/ nhanh nhanh...//

Ngày mai,/ muôn điều mới la/

Viết từ/ thơ ấu ngọt ngào/

Viết từ/ lời thầy nhắn nhủ/

Với bao kì vọng,/ tin yêu.//

- GV tổ chức cho HS đọc thành tiếng, luyện đọc trong nhóm nhỏ và trước lớp. Bài đọc có thể chia thành ba đoạn để luyện đọc và tìm ý:

+ Đoạn 1: Khổ thơ đầu.

+ Đoạn 2: Khổ thơ thứ hai, thứ ba. 

+ Đoạn 3: Còn lại.

* Tùy thuộc vào năng lực HS, GV có thể tách hoặc ghép đoạn để thuận tiện trong việc hướng dẫn các em luyện đọc.

Hoạt động 2: Luyện đọc hiểu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc. 

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc. 

b. Cách tiến hành

- GV tổ chức cho HS đọc thầm lại bài đọc và thảo luận trong nhóm hoặc nhóm nhỏ để trả lời từng câu hỏi:

+ Câu 1: Ở khổ thơ đầu, cơn mưa và tiếng ve được tả bằng những hình ảnh và âm thanh nào?

+ Câu 2: Theo em, vì sao bạn nhỏ cảm thấy bâng khuâng khi nhớ về mái trường?

+ Câu 3: Tác giả muốn nhắn nhủ điều gì với bạn nhỏ qua khổ thơ cuối?

+ Câu 4: Bày tỏ tình cảm, cảm xúc của em khi đọc bài thơ.

* Học thuộc lòng bài thơ. 

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

+ Câu 1: Ở khổ thơ đầu, cơn mưa và tiếng ve được tả bằng hình ảnh: cơn mưa “lao xao, chạm lên hiên nhà”, ve “thêu sợi âm thanh mỏng, dịu dàng trên mấy nhành hoa”.

+ Câu 2: Bạn nhỏ cảm thấy bâng khuâng khi nhớ về mái trường vì nơi đó bạn nhỏ đã gắn bó suốt những năm tháng tiểu học, là nơi bạn cảm nhận được tình yêu thương của thầy cô, bè bạn; Nơi đây cũng lưu giữ lại bao kỉ niệm đẹp: hình ảnh bạn bè chuyền nhau lưu bút qua ô cửa sổ xanh ngời, những dòng lưu bút dễ thương của bạn bè gợi cho bạn nhỏ những cảm xúc đẹp đẽ trước giờ chia tay.

+ Câu 3: Điều tác giả muốn nhắn nhủ đến các bạn nhỏ: Ngày mai của bạn nhỏ được viết từ những điều ngọt ngào thời thơ ấu và từ những lời nhắn nhủ đầy kì vọng, tin yêu của thầy cô, những điều đó sẽ nâng bước, đưa các bạn đến với tương lai tươi sáng.

+ Câu 4: HS trả lời lí do theo suy nghĩ, cảm nhận riêng. VD: Tuy mùa hè sắp đến, chúng em sắp phải chia tay trường học và thầy cô, bạn bè, nhưng qua mùa hè là một năm học mới với những điều mới mẻ. Ở đó sẽ có trường mới, lớp mới, thầy cô đang chờ chúng em khám phá, giục chúng em mau mau bước đến ngày mai tươi sáng, phía trước có chân trời rộng mở và muôn điều mới lạ,...

* Lưu ý: Tuỳ thuộc vào trình độ HS, thời lượng tổ chức hoạt động và nội dung cụ thể của từng bài đọc, GV có thể hướng dẫn HS tìm ý từng đoạn: 

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 1: 

• Rút ra ý đoạn 1: Cơn mưa và tiếng ve báo hiệu một mùa hè sắp bắt đầu.

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 2: 

• Rút ra ý đoạn 2: Những kỉ niệm thân thương và cảm xúc của bạn nhỏ với bạn bè, trường lớp.

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 3, 4: 

• Rút ra ý đoạn 3: Âm thanh mở đầu mùa hè và sự kì vọng, tin yêu của thầy cô đối với các bạn HS.

• Rút ra ý nghĩa bài đọc.

Hoạt động 3: Luyện đọc lại và học thuộc lòng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nhắc lại được nội dung, ý nghĩa bài đọc.  

- Luyện đọc trong nhóm và trước lớp. 

- Học thuộc lòng bài thơ. 

b. Cách tiến hành

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nhắc lại nội dung, ý nghĩa bài đọc Thơ viết cho ngày mai. Từ đó, bước đầu xác định được giọng đọc, nhịp thơ và một số từ ngữ cần nhấn giọng. 

- GV tổ chức cho HS đọc lại đoạn 1, 2 và xác định giọng đọc đoạn này: Giọng đọc trong trẻo, tươi vui; nhấn giọng ở những từ ngữ thể hiện tình cảm, cảm xúc và hoạt động của sự vật, nhân vật,...:  

- GV tổ chức cho HS luyện đọc trong nhóm, trước lớp  hai đoạn 1 và 2.

- GV mời 1 – 2 HS khá, giỏi đọc cả bài, các HS khác lắng nghe, nhận xét (nếu có).

- GV cho HS đọc thuộc lòng bài thơ. 

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của lớp.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP 

Nhiệm vụ 1: Đọc mở rộng: Sinh hoạt câu lạc bộ đọc sách Chủ điểm Chân trời rộng mở

Hoạt động 1: Tìm đọc bài thơ hoặc lời bài hát 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Tìm đọc những tư liệu liên quan tới chủ điểm. 

- Giới thiệu tên những bài thơ, bài hát. 

- Chia sẻ thông tin đó trước lớp. 

b. Cách tiến hành

.....................

- HS quan sát hình ảnh. 

- HS làm việc nhóm đôi. 

- HS trình bày ý kiến trước lớp, các HS khác lắng nghe. 

- HS quan sát, tiếp thu. 

- HS quan sát tranh minh họa, lắng nghe và tiếp thu. 

- HS lắng nghe GV đọc mẫu, đọc thầm theo. 

- HS luyện đọc theo hướng dẫn của GV. 

- HS luyện đọc theo nhóm. 

- HS đọc thầm, HS làm việc nhóm đôi để trả lời các câu hỏi. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS nhắc lại nội dung bài.

- HS luyện đọc theo nhóm. 

- HS đọc bài, các HS khác lắng nghe, đọc thầm theo.

- HS đọc bài, các HS khác lắng nghe, đọc thầm theo.

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

.....................