Giáo án Tiếng Việt 5 chân trời bài 7: Lộc vừng mùa xuân

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

TIẾT 1 – 2: ĐỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Tổ chức thực hiện:

- GV trình chiếu cho HS quan sát hình ảnh về cây lộc vừng: 

       Hình 1                                           Hình 2

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi và thảo luận: Quan sát hình ảnh, tìm những từ ngữ miêu tả cây lộc vừng.

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm đôi trình bày ý kiến trước lớp. Các HS khác lắng nghe, bổ sung (nếu có):

+ Gốc: to, vững chắc,...

+ Thân: khoẻ, vươn dài,...

+ Cành lá: xanh tốt, tươi mát,...

+ Hoa: mọc thành chùm, màu đỏ, nổi bật,...

- GV nhận xét, đánh giá và khen ngợi HS.

- GV giới thiệu bài học mới và ghi tên bài đọc: Lộc vừng mùa xuân.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Luyện đọc thành tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ và đọc câu thể hiện cảm xúc của nhân vật. 

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp. 

b. Tổ chức thực hiện: 

- GV đọc mẫu cho HS nghe:Toàn bài đọc với giọng trong sáng, vui tươi; nhấn giọng ở những từ ngữ chỉ đặc điểm của cây lộc vừng và những sự kiện lịch sử,...

- GV hướng dẫn HS đọc và luyện đọc và giải nghĩa một số từ khó, luyện đọc một số dòng thơ thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật:  

+ Từ ngữ khó: nhoài, trầm tích, đào dạt, ...

+ Luyện đọc một số dòng thơ thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật:

Trải bao giông gió bão bùng/

Cây cùng lịch sử/ soi chung mặt hồ/

Tản nhoà/ trong bóng vua xưa/

Dáng nghiêng kính cẩn như vừa trả gươm.//

+ Giải nghĩa một số từ ngữ khó: 

• Mặt hồ: chỉ Hồ Gươm (hồ Hoàn Kiếm).
• Ngùi thơm: thể hiện sự lắng lọc của thời gian, của chiêm nghiệm bao thăng trầm lịch sử, ở đây ý nói hoa lộc vừng thơm lặng lẽ, từng trải chứ không rạo rực, hớn hở như những loài hoa khác.
• Hoài niệm: tưởng nhớ về những gì qua đi đã lâu.
• Trầm tích: chất do các vật thể trong nước sông, hồ, biển lắng đọng lâu ngày kết lại mà thành, nghĩa trong bài: cây lộc vừng đã có từ lâu đời, gốc cây rêu phong theo thời gian, như lắng lọc, kết tinh những nét đẹp truyền thống, văn hoá, lịch sử của dân tộc.

- GV tổ chức cho HS đọc thành tiếng đoạn, bài đọc trong nhóm nhỏ và trước lớp. Bài đọc có thể chia thành hai đoạn để luyện đọc và tìm ý:

+ Đoạn 1: Hai khổ thơ đầu.

+ Đoạn 2: Còn lại.

Hoạt động 2: Luyện đọc hiểu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc. 

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc. 

b. Tổ chức thực hiện:

- GV tổ chức cho HS đọc thầm lại bài đọc và thảo luận trong nhóm hoặc nhóm nhỏ để trả lời từng câu hỏi:

+ Câu 1: Khổ thơ đầu giới thiệu những gì đặc biệt về cây lộc vừng ở Hồ Gươm? 

+ Câu 2: Câu thơ sau gợi nhắc đến câu chuyện nào?

Tán nhoà trong bóng vua xưa

Dáng nghiêng kính cẩn như vừa trả gươm.

+ Câu 3:  Hoa lộc vừng được tả bằng những từ ngữ, hình ảnh nào? 

Câu 4: Em thích khổ thơ nào trong bài? Vì sao?

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

+ Câu 1: Những điểm đặc biệt của cây lộc vừng: Cây lộc vừng đã đứng đó từ rất lâu đời “Ngỡ cùng tuổi với sương mù Xanh vươn từ thuở hoang vu đất này”.

+ Câu 2: Câu thơ gợi nhắc đến câu chuyện vua Lê Lợi trả kiếm cho rùa thần.

+ Câu 3: Hình ảnh của hoa lộc vừng: sắc hoa toả rỡ ràng; dây hoa thả những chuỗi cườm; chùm bông bay bay; gió vừa lướt qua thì Hồ Gươm dào dạt hoa mưa lộc vừng.

+ Câu 4: HS trả lời theo suy nghĩ, cảm nhận riêng. VD: Em thích khổ thơ 2 vì ở khổ thơ này, cây lộc vừng được giới thiệu như một nhân chứng, cây đứng đó vững chãi theo dõi Thủ đô trải qua những thăng trầm của lịch sử,...

- Tuỳ thuộc vào trình độ HS, thời lượng tổ chức hoạt động và nội dung cụ thể của từng bài đọc, GV có thể kết hợp hướng dẫn HS tìm ý từng đoạn:

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 1, 2

• Rút ra ý đoạn 1: Hình ảnh và dáng vẻ cây lộc vừng gắn liền với các dấu mốc của thời gian.

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 3, 4 

• Rút ra ý đoạn 2: Vẻ đẹp của cây lộc vừng khi ra hoa gợi nhắc về những kỉ niệm tuổi thơ
• Rút ra nội dung, ý nghĩa bài đọc.

Hoạt động 3: Luyện đọc lại

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nhắc lại được nội dung, ý nghĩa bài đọc; xác định được giọng đọc của nhân vật. 

- Luyện đọc trong nhóm và trước lớp. 

b. Tổ chức thực hiện:

.................

- HS quan sát hình ảnh. 

- HS làm việc nhóm đôi. 

- HS trình bày ý kiến. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài học mới.

- HS lắng nghe. 

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV. 

- HS luyện đọc. 

- HS đọc thầm và trả lời câu hỏi. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

. .................