Giáo án Tiếng Việt 5 chân trời bài 1: Tết nhớ thương

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Cách tiến hành

* Giới thiệu tên chủ điểm

- GV giới thiệu tên chủ điểm “Chung sống yêu thương”.

- GV yêu cầu HS nêu cách hiểu hoặc suy nghĩ về tên chủ điểm.

- GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

Ý nghĩa tên chủ điểm – Chung sống yêu thương: Gợi nhớ về những kỉ niệm tươi đẹp của tuổi thơ bên gia đình, bạn bè, thầy cô,… 

* Giới thiệu bài học:

- GV cho HS quan sát các hình ảnh sau đây:

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi và thảo luận: Dựa và các hình ảnh, em hãy nói về những điều em ấn tượng vào những ngày Tết.

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm đôi trình bày ý kiến trước lớp. Các HS khác lắng nghe, nêu câu hỏi (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và khích lệ HS. 

+ Ngày Tết nhà cửa được trang trí đẹp mắt.

+ Các bạn nhỏ được người lớn mừng tuổi.

+ Mọi người trong gia đình quay quần cùng gói bánh chưng.

….

- GV hướng dẫn HS quan sát tranh minh họa SGK tr84, dẫn dắt và giới thiệu bài đọc:

Bài đọc “Tết nhớ thương” nội dung nói về những hoạt động gần gũi, quen thuộc của nhân vật tôi bên gia đình vào mỗi dịp Tết. Qua đây, có thể thấy rằng khoảng thời gian bên gia đình, người thân chính là những kỉ niệm đẹp đẽ và ấm áp nhất của mỗi người.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Luyện đọc thành tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ và đọc câu thể hiện cảm xúc của nhân vật. 

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp. 

b. Cách tiến hành

- GV đọc mẫu cho HS nghe: Đọc phân biệt giọng nhân vật: giọng người dẫn chuyện thong thả; nhấn giọng ở những từ ngữ chỉ hoạt động, trạng thái của các nhân vật, từ ngữ miêu tả cảnh vật; giọng chị Na khe khẽ, thể hiện niềm vui, háo hức; giọng thằng Cún ngây thơ, hồn hiên,...)

- GV hướng dẫn HS đọc và luyện đọc một số từ khó, hướng dẫn cách ngắt nghỉ và luyện đọc một số câu thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật:

+ Đọc đúng các từ ngữ chứa tiếng dễ phát âm sai: lùng bùng; hếch; lép bép;… 

+ Cách ngắt giọng ở những câu dài. Ví dụ:

• Khi nồi bánh chưng sôi lùng bùng trên bếp/ và cành đào chuẩn bị được châm gốc vào đống lửa,/ lúc ấy/ lũ trẻ mới cảm thấy/ rộn ràng thực sự.//; 

• Bước ra sân,/ tôi ngẩng đầu/ nhìn bầu trời cao vời vợi,/ hít một hơi thật sâu/ để luồng gió đầu năm/ tràn vào lồng ngực.//;... 

+ Nhấn giọng ở một số câu văn thể hiện cảm xúc háo hức, vui tươi, phấn khích của các nhân vật trong truyện. Ví dụ:

• Đây là đôi của anh cả, còn đây là của chị em mình. Mẹ bảo mùng một mới được đi. Nhưng giờ mình đi thử một tí rồi lại cất lên. 

• Ngon quá chị ơi! 

+ Giải nghĩa một số từ ngữ khó, VD: mũi hếch (đầu mũi ngắn, vếch lên trên, không che được hết lỗ mũi);… 

- GV tổ chức cho HS đọc thành tiếng đoạn, bài đọc trong nhóm nhỏ và trước lớp. Bài đọc có thể chia thành bốn đoạn để luyện đọc và tìm ý:

+ Đoạn 1: Từ đầu đến “thơm lừng” 

+ Đoạn 2: Tiếp theo đến “và xanh dịu”. 

+ Đoạn 3: Còn lại

- GV hướng dẫn HS đọc mục giải nghĩa từ SGK tr.85: 

+ châm: (đốt);  

+ sam: (một loại sinh vật biển có sáu đôi chân và bốn mắt, thịt có thể chế biến được nhiều món ăn);

* Tùy thuộc vào năng lực HS, GV có thể tách hoặc ghép đoạn để thuận tiện trong việc hướng dẫn các em luyện đọc.

Hoạt động 2: Luyện đọc hiểu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc. 

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc. 

b. Cách tiến hành

- GV tổ chức cho HS đọc thầm lại bài đọc và thảo luận trong nhóm hoặc nhóm nhỏ để trả lời từng câu hỏi:

+ Câu 1: Những dấu hiệu nào được tả trong đoạn đầu cho thấy Tết đã đến?

+ Câu 2: Kể về mỗi việc làm của gia đình bạn nhỏ vào dịp Tết bằng 1 – 2 câu. Những việc làm đó giúp em hiểu điều gì về gia đình bạn nhỏ?

+ Câu 3: Vào dịp tết, bạn nhỏ cảm nhận được những hương vị gì? Mỗi hương vị ấy được tả bằng những từ ngữ, hình ảnh nào?  

+ Câu 4: Theo em, vì sao những ngày Tết của tuổi thơ có ý nghĩa đối với bạn nhỏ?

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

+ Câu 1: Dấu hiệu cho thấy Tết đã đến: Gió thoảng mùi lá rừng, mùi đất, những vườn đào đã bung nở hoa.

+ Câu 2: Khuyến khích HS kể về mỗi việc làm của gia đình bạn nhỏ vào dịp Tết bằng lời của mình, VD: Gần Tết, bạn nhỏ cùng mẹ đem lá dong ra suối rửa. Nước mát lạnh, mùi thơm của lá dong lùa vào mũi hai mẹ con => Ý thứ hai của câu hỏi khuyến khích HS trả lời theo suy nghĩ, cảm nhận riêng, VD: Gia đình bạn nhỏ rất đầm ấm, hạnh phúc, mọi người quan tâm đến nhau, bố mẹ và con cái cùng chuẩn bị để quây quần bên nhau đón Tết,.... 

+ Câu 3: Vào dịp Tết, bạn nhỏ cảm nhận được nhiều hương vị: Mùi lá rừng, mùi đất – thoảng trong gió; nước – mát lạnh; mùi thơm của lá dong – lùa vào mũi; mùi nếp – thơm lừng; mùi chả sam – thoang thoảng theo gió ùa tới.

+ Câu 4: Vì đó là những ngày tháng hạnh phúc, những ngày tháng bạn nhỏ được quây quần bên gia đình đầm ấm, thân thương của mình,…

Lưu ý: Tuỳ thuộc vào trình độ HS, thời lượng tổ chức hoạt động và nội dung cụ thể của từng bài đọc, GV có thể hướng dẫn HS tìm ý từng đoạn: 

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 1:

………………

- HS lắng nghe. 

- HS suy nghĩ tên chủ điểm. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS quan sát hình ảnh. 

- HS làm việc nhóm đôi. 

- HS trình bày ý kiến trước lớp, các HS khác lắng nghe. 

- HS quan sát, tiếp thu.

- HS quan sát tranh minh họa, lắng nghe và tiếp thu. 

- HS đọc SGK.

- HS lắng nghe GV đọc mẫu, đọc thầm theo. 

- HS luyện đọc theo hướng dẫn của GV. 

- HS luyện đọc theo nhóm.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc thầm, HS làm việc nhóm đôi để trả lời các câu hỏi. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

.............