Giáo án Tiếng Việt 5 chân trời bài 5: Bầy chim mùa xuân

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

TIẾT 1 – 2: ĐỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Tổ chức thực hiện:

- GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm đôi và trao đổi: Nói với bạn về một việc làm thể hiện sự gắn bó của con người với thiên nhiên mà em biết.

- GV mời đại diện 1 -2 nhóm đôi trình bày ý kiến trước lớp. Các HS khác lắng nghe, nêu câu hỏi (nếu có): Trồng cây, cho chim ngoài tự nhiên ăn, cứu hộ động vật hoang dã,…

- GV nhận xét, đánh giá và khích lệ HS.

- GV hướng dẫn HS quan sát tranh minh họa SGK tr26, dẫn dắt và giới thiệu bài đọc: 

Bài đọc Bầy chim mùa xuân nội dung kể về hoạt động của các thành viên gia đình nhân vật tôi trong vườn nhà vào những ngày đầu xuân. Qua đó, tác giả cho thấy tình yêu và sự gắn bó của gia đình nhân vật tôi với khu vườn và bầy chim mùa xuân, đó cũng là tình yêu và ý thức bảo về thiên nhiên, môi trường.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Luyện đọc thành tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ và đọc câu thể hiện cảm xúc của nhân vật. 

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp. 

b. Tổ chức thực hiện:

- GV đọc mẫu cho HS nghe: Đọc phân biệt giọng nhân vật: giọng người dẫn chuyện thong thả, nhấn giọng ở những từ ngữ chỉ hoạt động, trạng thái của các nhân vật, từ ngữ miêu tả đặc điểm của bầy chim “Mùa Xuân”,...

- GV giải thích nghĩa của một số từ ngữ khó cho HS:

• Ngồi thụp xuống: ngồi thấp xuống một cách đột ngột: 
• Phạt: một cách nhanh, gọn, ngay lập tức, với thái độ dứt khoát.

- GV hướng dẫn HS luyện đọc một số câu dài, thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật:

• Nhưng tôi xin mẹ cho đi chân đất/ bởi tôi thích cái cảm giác đất vườn ẩm ướt,/ mềm mại/ ôm lấy hai bàn chân thật dịu dàng.//
• Tôi đã luôn nghĩ rằng mọi cây cối trong vườn,/ mọi chiếc lá hay mỗi bông hoa,/ chúng đều biết vui buồn.//
• Bởi vì chúng chỉ trở về vào mùa xuân,/ làm tổ khắp vườn/ và rồi sẽ bay đi khi những tia nắng đầu tiên của mùa hè chiếu xuống.//

- GV tổ chức cho HS luyện đọc thành tiếng đoạn, bài đọc trong nhóm và trước lớp. Bài đọc có thể chia thành ba đoạn để luyện đọc và tìm ý:

+ Đoạn 1: Từ đầu đến “trồi lên”.

+ Đoạn 2: Tiếp theo đến “vui buồn”. 

+ Đoạn 3: Còn lại.

Hoạt động 2: Luyện đọc hiểu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc. 

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc. 

b. Tổ chức thực hiện:

- GV tổ chức cho HS đọc thầm lại bài đọc và thảo luận trong nhóm đôi để trả lời các câu hỏi:

+ Câu 1: Tháng Giêng gợi cho nhân vật tôi nhớ về điều gì?

+ Câu 2: Tìm những chi tiết cho thấy sự gắn bó của mọi người trong gia đình nhân vật tối với khu vườn.

+ Câu 3: Bầy chim mùa xuân được tả bằng những từ ngữ, hình ảnh nào?

+ Câu 4: Qua hai đoạn văn cuối bài, em cảm nhận được tình cảm của gia đình nhân vật tôi dành cho bầy chim như thế nào? Vì sao?

+ Câu 5: Nói 2 – 3 câu về vẻ đẹp của khu vườn khi bầy chim mùa xuân trở về.

- GV mời 1 – 2 HS chia sẻ đáp án, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

+ Câu 1: Tháng Giêng gợi cho nhân vật tôi nhớ về những hạt cây vừa nảy mầm trên mặt đất. Chúng xanh tươi, non nớt, tuy run rẩy yếu đuối nhưng cũng đầy kiêu hãnh. Chúng xuyên qua những vụn đất để trồi lên.

+ Câu 2: Những chi tiết cho thấy sự gắn bó của mọi người trong gia đình nhân vật tôi với khu vườn: Vào ngày đầu xuân, cả nhà ra vườn. Bạn nhỏ đi chân đất vì thích cái cảm giác đất vườn ẩm ướt, mềm mại ôm lấy hai bàn chân thật dịu dàng. Bố bạn nhỏ là người bổ xuống nhát cuốc đầu tiên còn anh trai của bạn nhỏ thì hát. Bạn nhỏ ngồi thụp xuống dưới gốc cây hồng xiêm rất to và ngắm mấy cái hạt mầm. Cảm nhận cơn gió thổi qua tai, qua mả và cho rằng mọi vật trong khu vườn đều có linh tính.

+ Câu 3: Bầy chim mùa xuân được tả bằng những từ ngữ, hình ảnh: trở về vào mùa xuân, làm tổ khắp vườn, bay đi khi những tia nắng đầu tiên của mùa hè chiếu xuống, màu đỏ, đậu trên những vòm cây như quả chín.

+ Câu 4: Khi thấy bầy chim, gia đình nhân vật tôi đã rón rén trở về nhà, nhường cả khu vườn đang đâm chồi mướt mát cho bầy chim ấy à thể hiện lòng quý mến đối với bầy chim và tình yêu thiên nhiên của gia đình bạn nhỏ.

+ Câu 5: HS trả lời theo suy nghĩ, cảm nhận riêng. GV gợi ý: Bầy chim màu đỏ trở về làm khu vườn xanh mướt thêm rực rỡ, thêm tươi vui và đầy sức sống. Chúng đậu trên những vòm cây xanh rì, từ xa trông chúng như những chùm quả chín mọng, đỏ ối...

- Tuỳ thuộc vào trình độ HS, thời lượng tổ chức hoạt động và nội dung cụ thể của từng bài đọc, GV có thể kết hợp hướng dẫn HS tìm ý từng đoạn:

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 1 

• Rút ra ý đoạn 1: Vẻ đẹp của những mầm cây trong khu vườn.

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 2  

.................

- HS trao đổi nhóm đôi.

- HS trình bày ý kiến.

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS quan sát tranh minh họa, lắng nghe và tiếp thu.

- HS lắng nghe và đọc thầm theo. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS đọc bài.

- HS đọc bài và trả lời câu hỏi. 

- HS chia sẻ đáp án. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

.................