Giáo án Tiếng Việt 5 chân trời bài 2: Chiền chiện bay lên

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

TIẾT 1: ĐỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Cách tiến hành

- GV cho HS xem 1 số hình ảnh sau đây:

- GV yêu cầu học sinh làm việc và thảo luận nhóm đôi: Quan sát tranh minh họa bài đọc và cho biết: 

+ Tranh vẽ cảnh ở đâu và vào thời điểm nào? 

+ Cảnh vật trong tranh gợi cho em suy nghĩ, cảm xúc gì? 

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm đôi trình bày ý kiến trước lớp. Các HS khác lắng nghe, nêu câu hỏi (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và khích lệ HS:

+  Tranh vẽ cảnh ở một cánh đồng vào buổi chiều hoàng hôn.

+ Cảnh vật trong tranh gợi cho em suy nghĩ về một cánh đồng chiều quê yên bình, với những người nông dân đang làm đồng, trẻ em chăn trâu về và cánh chim bay lượn….

- GV hướng dẫn HS quan sát tranh minh họa SGK tr121, dẫn dắt và giới thiệu bài đọc:

Bài đọc “Chiền chiện bay lên” miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên và cuộc sống đồng quê trong một buổi chiều thu. Chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu nội dung bài đọc này nhé! 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Luyện đọc thành tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ một số câu dài. 

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp. 

b. Cách tiến hành

- GV đọc mẫu cho HS nghe: Giọng đọc thong thả, rõ ràng, rành mạch; nhấn giọng ở những từ ngữ miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên...  

- GV hướng dẫn HS đọc và luyện đọc một số từ khó, hướng dẫn cách ngắt nghỉ và luyện đọc một số câu dài:

+ Luyện đọc một số từ ngữ khó: no nê, chiền chiện, ríu ran, xới xáo,…

+ Luyện đọc một số câu dài thể hiện vẻ đẹp thiên nhiên:  

• Nhưng viên đá ấy/ như có một sức thần không rơi xuống,/ nó cứ lao vút,/ lao vút mãi lên chín tầng mây…//; 

• Theo với tiếng chim bay lên,/ từ không trung vọng xuống một tiếng hót trong sáng/ diệu kì,/ giọng ríu ran đổ hồi,/ âm điệu hài hoà đến tinh tế.//; 

• Đến như tôi,/ một cậu bé chăn trâu/ cũng mê đi trong tiếng hót chiền chiện giữa chiều/ mà bầu trời,/ mặt đất,/ hồn người đều trong sáng…//;... 

- GV tổ chức cho HS đọc thành tiếng, luyện đọc trong nhóm nhỏ và trước lớp. Bài đọc có thể chia thành ba đoạn để luyện đọc và tìm ý:

+ Đoạn 1: Từ đầu đến “bay lên đấy!”.

+ Đoạn 2: Tiếp theo đến “tâm hồn họ”. 

+ Đoạn 3: Còn lại.

* Tùy thuộc vào năng lực HS, GV có thể tách hoặc ghép đoạn để thuận tiện trong việc hướng dẫn các em luyện đọc.

Hoạt động 2: Luyện đọc hiểu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Giải nghĩa được một số từ khó. 

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc. 

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc. 

b. Cách tiến hành

- GV hướng dẫn HS giải nghĩa một số từ khó:

+ Ríu ran: từ mô phỏng những âm thanh rộn rã như tiếng chim hót. 

+ Hồn hậu: hiền từ, luôn muốn đem đến những điều tốt lành cho người khác. 

- GV tổ chức cho HS đọc thầm lại bài đọc và thảo luận trong nhóm hoặc nhóm nhỏ để trả lời từng câu hỏi:

+ Câu 1: Ở đoạn đầu, sự xuất hiện của con chim chiền chiện được tả có gì đặc biệt?

+ Câu 2: Tìm và nhận xét cách sử dụng từ ngữ gợi tả tiếng hót của con chim chiền chiện ở đoạn 2.

+ Câu 3: Theo em, tiếng chim có ý nghĩa như thế nào đối với mọi người?

+ Câu 4: Những từ ngữ nào dưới đây phù hợp để nói về khung cảnh được tả trong bài đọc? Vì sao?

+ Câu 5: Em thích từ ngữ gợi tả âm thanh nào trong bài? Vì sao?

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

+ Câu 1: Sự xuất hiện của con chim chiền chiện trong đoạn đầu được tả bằng hình ảnh: một cánh chiền chiện bay lên. Thoạt đầu như một viên đá ném vút lên trời. Nhưng viên đá ấy như có một sức thần không rơi xuống, nó cứ lao vút, lao vút mãi lên chín tầng mây.

+ Câu 2: Những từ ngữ gợi tả tiếng hót của con chim chiền chiện ở đoạn 2: trong sáng diệu kì, ríu ran đổ hồi, âm điệu hài hoà đến tinh tế, vừa đượm vẻ hồn nhiên, vừa thơ thới, thanh thản,... cách sử dụng từ ngữ đa dạng, phong phú, vừa đặc tả được tiếng chim, vừa thể hiện được sức truyền cảm của tiếng hót chim chiền chiện.

+ Câu 3: 

.....................

- HS quan sát hình ảnh. 

- HS làm việc nhóm đôi. 

- HS trình bày ý kiến trước lớp, các HS khác lắng nghe.

- HS quan sát, tiếp thu. 

• HS quan sát tranh minh họa, lắng nghe và tiếp thu. 

- HS lắng nghe GV đọc mẫu, đọc thầm theo. 

- HS luyện đọc theo hướng dẫn của GV. 

- HS luyện đọc theo nhóm. 

- HS cùng GV giải nghĩa một số từ khó. 

- HS đọc thầm, HS làm việc nhóm đôi để trả lời các câu hỏi. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

.....................