Giáo án Toán 5 Chân trời bài 3: Ôn tập và bổ sung các phép tính với phân số

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú, kích thích sự tò mò của HS trước khi vào bài học.

b. Cách thức tiến hành: 

- GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm đôi.

- GV treo (hoặc trình chiếu) hình vẽ Khởi động để HS quan sát.

- GV nêu các câu hỏi sau:

+ Hình vẽ được chia thành bao nhiêu phần bằng nhau?

+ Phân số chỉ số phần tô màu xanh là gì? Phân số chỉ số phần tô màu hồng là gì?

+ Đã tô màu bao nhiêu phần của tờ giấy?

+ Phần tô màu xanh nhiều hơn phần tô màu hồng là bao nhiêu phần của tờ giấy?

- GV gọi vài nhóm đọc phép tính và kết quả.

- GV nhận xét, tuyên dương HS.

- GV dẫn dắt: “Ta dựa vào hình vẽ để tính tổng, hiệu các phân số. Nếu không dựa vào hình vẽ, ta thực hiện các phép tính   và như thế nào?”

“Trong bài học này, chúng ta sẽ cùng nhau ôn tập và bổ sung thêm kĩ năng thực hiện các phép tính với phân số”  “Bài 3: Ôn tập và bổ sung phép tính với phân số”.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

a. Mục tiêu: 

- Thực hiện được phép cộng, phép trừ hai phân số khác mẫu số bằng cách lấy mẫu số chung là tích của hai mẫu số.

b. Cách thức tiến hành:

1. Cộng hai phân số khác mẫu số.

- GV hướng dẫn HS thực hiện phép tính ở phần Khởi động.

- GV nêu câu hỏi:

+ Nhận xét mẫu số của hai phân số.

+ Tờ giấy được chia thành mấy phần bằng nhau?

- GV hướng dẫn HS:

Quy đồng mẫu số hai phân số và

Mẫu số chung là : 2 3 = 6

Ta có: ;  

Khi đó:

- GV nêu câu hỏi: 

+ Em có nhận xét gì về mẫu số chung của hai phân số?

+ Muốn cộng hai phân số khác mẫu số, ta làm như thế nào?

2. Trừ hai phân số khác mẫu số.

- GV hướng dẫn HS thực hiện phép tính ở phần Khởi động.

- GV hướng dẫn HS:

- GV nêu câu hỏi: 

+ Muốn trừ hai phân số khác mẫu số, ta làm như thế nào?

3. Khái quát cách quy đồng mẫu số các phân số trong trường hợp không có mẫu số chung

- GV nêu câu hỏi: “Khi quy đồng mẫu số hai phân số, ta có thể làm như thế nào?”

- GV cho HS làm bài tập sau:

Tính

a)  

b)  

- GV cho HS làm bài cá nhân vào vở, trao đổi kết quả với bạn cùng bàn.

- GV mời 2 HS trình bày bài làm, cả lớp chú ý và nhận xét bài làm của bạn.

- GV chữa bài, chốt đáp án cho HS.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: 

- HS hoàn thành các bài tập 1; 2 ở SGK

- HS hoàn thành bài tập trắc nghiệm.

b. Cách thức tiến hành:

Nhiệm vụ 1: Hoàn thành BT 1

Tính.

a) 

b) 

- GV cho HS đọc đề bài, làm bài cá nhân vào vở.

- GV lưu ý cho HS: “Trong trường hợp biểu thức chỉ chứa phép tính cộng, trừ ta thực hiện theo thứ tự từ trái qua phải; trường hợp biểu thức có dấu ngoặc đơn, ta thực hiện phép tính trong ngoặc đơn trước”.

- Sau khi làm bài, HS đổi vở, chữa bài với bạn cùng bàn.

- GV mời 1 – 4 HS trình bày bài làm, khuyến khích học sinh giải thích cách làm.

- GV nhận xét, chữa bài cho HS.

Nhiệm vụ 2: Hoàn thành BT 2

Tính theo mẫu

a) 

b) 

- GV cho HS đọc đề bài.

- GV phân tích mẫu:

Mẫu:

Ta có:

4 : 2 = 2; 5 : 5 = 1

15 : 5 = 3; 6 : 2 = 3

Khi đó:

- GV có thể hướng dẫn cho HS thêm cách rút gọn sau:

+ Ta có: 4 = ; 5 = ; 15 = ; 6 =

Khi đó:

+ Bỏ các thừa số chung của tử số và mẫu số, ta có:

+ Tính  

Vậy  

- GV cho HS làm bài vào vở.

- Sau khi làm bài, HS đổi vở, chữa bài với bạn cùng bàn.

- GV mời 1 – 4 HS trình bày bài làm.

- GV nhận xét, chữa bài cho HS.

Nhiệm vụ 3: Hoàn thành B3

Các biểu thức nào dưới đây có giá trị bằng nhau?

- GV yêu cầu HS đọc yêu cầu đề bài.

- GV cho HS làm bài cá nhân vào vở, trao đổi kết quả với bạn cùng bàn.

- GV đại diện nhóm HS trình bày kết quả, cả lớp chú ý nhận xét bài làm của bạn.

- GV chữa bài, chốt đáp án.

Nhiệm vụ 3: Hoàn thành BT trắc nghiệm 

Câu 1: Kết quả của phép tính:

Câu 2: Kết quả của phép tính:

Câu 3: Kết quả của phép tính:

Câu 4: Giá trị của biểu thức:

A. .

B. .

C. .

D. .

Câu 5: Bác Tư dùng lượng bột mì để làm bánh rán, lượng bột mì để làm bánh bao, lượng bột mì còn lại bác dùng làm đế bánh pizzza. Tìm phân số chỉ số lượng bột mì dùng làm đế bánh pizza.

A. .

B. .

C. .

D. .

- GV yêu cầu HS đọc kĩ đề bài, nắm được yêu cầu của bài rồi làm bài cá nhân.

- GV mời một vài HS chia sẻ kết quả, giải thích tại sao lại chọn đáp án đó. Cả lớp lắng nghe, bổ sung ý kiến cho bạn.

- GV chữa bài, chốt đáp án đúng.

------------------------------------------------

-----------------Còn tiếp----------------

- HS quan sát, thực hiện theo yêu cầu. 

- HS trả lời:

+ Hình vẽ trên được chia 6 phần bằng nhau.

+ Phần tô màu xanh là tờ giấy, phần tô màu hồng là tờ giấy.

Nhìn vào hình vẽ, tổng số phần của tờ giấy đã tô màu là: . Khi đó:

+ Nhìn vào hình vẽ, phần tô màu xanh nhiều hơn phần tô màu hồng của tờ giấy là: . Khi đó:

- HS chú ý lắng nghe, hình thành động cơ học tập.

- HS trả lời:

+ Mẫu số của hai phân số khác nhau.

+ Tờ giấy được chia thành 6 phần bằng nhau.

- HS quan sát, ghi chép bài vào vở.

- HS trả lời: 

+ Mẫu số chung là tích của hai mẫu số.

+ Muốn cộng hai phân số khác mẫu số, ta quy đồng mẫu số hai phân số đó.

- HS quan sát, ghi chép bài vào vở.

- HS trả lời: 

+ Muốn trừ hai phân số khác mẫu số, ta quy đồng mẫu số hai phân số đó.

- HS trả lời:

Khi quy đồng mẫu số hai phân số, ta có thể làm như sau:

+ Tìm mẫu số chung (tính tích của hai mẫu số hoặc tìm một số có thể chia hết cho cả hai mẫu số)

+ Áp dụng tính chất cơ bản của phân số, viết thành các phân số có mẫu số chung.

- HS hoàn thành bài tập theo yêu cầu.

- Kết quả:

a)

b)

 - HS hoàn thành bài tập theo yêu cầu.

- Kết quả:

a)  

;

;

;

.

b) 

;

;

;

.

- HS chữa bài vào vở.

- HS hoàn thành bài tập theo yêu cầu.

- Kết quả:

a) 

b) 

- HS chữa bài vào vở.

- HS hoàn thành bài tập theo yêu cầu.

- Kết quả:

A: (sử dụng tính chất giao hoán và kết hợp)

Khi đó biểu thức A = P.

B: (sử dụng tính chất kết hợp)

Khi đó biểu thức B = M.

C: (sử dụng tích chất giao hoán)

Khi đó biểu thức C = Q.

- HS chữa bài vào vở.

- HS hoàn thành bài tập theo yêu cầu.

- Đáp án:

Câu 1:

Chọn B. 

Câu 2:

Chọn D.

Câu 3:

Chọn A.

Câu 4:

Chọn C.

Câu 5: Phân số chỉ số lượng bột mì dùng làm đế bánh pizza là:

(lượng bột mì)

Chọn A.