Giáo án Toán 5 Chân trời bài 81: Chia số đo thời gian

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

TIẾT 1: CHIA SỐ ĐO THỜI GIAN

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú, kích thích sự tò mò của HS trước khi vào bài học.

b. Cách thức tiến hành: 

- GV chiếu hình ảnh phần Khởi động và yêu cầu HS quan sát, đọc bóng nói và trả lời một số câu hỏi sau.

- GV nêu câu hỏi:

+ Ba chiếc ghế đóng trong bao lâu?

- GV đặt vấn đề: “Để tính trung bình một chiếc ghế đóng trong bao lâu, ta làm như thế nào?

- GV giới thiệu: “Để trả lời câu hỏi đó, chúng ta sẽ đến với bài học hôm nay “Bài 81: Chia số đo thời gian”.

B. HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ 

a. Mục tiêu: Nhận biết và nhớ được cách đặt tính rồi tính chia số đo thời gian.

b. Cách thức tiến hành

- GV chiếu Ví dụ 1 và hướng dẫn HS thực hiện :

Ví dụ 1: 6 giờ 36 phút : 3 = ? 

+ Khi đặt tính và tính phép chia ta viết số bị chia ở vị trí nào, số chia ở vị trí nào?

+ Ta kẻ những vạch như thế nào?

- GV viết lên bảng:

- GV nêu vấn đề: “Tương tự như các phép tính với số đo thời gian, ta cộng từng số đo, chia từng số đo hay nhân từng số đo với một số, hãy cho biết phép chia được thực hiện như thế nào?”

- GV viết trên bảng lớp:

Vậy 6 giờ 36 phút : 3 = ?

- GV chiếu Ví dụ 2 và yêu cầu HS quan sát cùng thực hiện với GV:

Ví dụ 2: 16 phút 15 giây : 5 = ?

- GV gọi 1 HS cùng thực hiện trên bảng lớp:

- GV nêu câu hỏi:

+ Số đo theo đơn vị phút còn dư 1, ta có thẻ hạ 1 ở số đơn vị giây xuống, được 11 rồi chia tiếp được không?

- GV nhận xét: “Do hai đơn vị đo thời gian liền kề không gấp, kém nhau 10 lần nên 16 phút 15 giây không phải là 1615 giây.

- GV đặt vấn đề: “Vậy phải làm thế nào để chia tiếp với đon vị giây?

- GV hướng dẫn HS thực hiện (vừa nói vừa viết lên bảng lớp)

+ Đổi 1 phút ra đơn vị giây rồi cộng với 15 giây sau đó chia tiếp. 

1 phút = ? giây

Vậy: 16 phút 15 giây : 5 = ?

- GV hướng dẫn HS nhận xét:

+ Khi chia số đo thời gian cho một số, ta thực hiện như thế nào?

+ Nếu phần dư khác 0 thì ta làm sao?

- GV chốt lại các bước thực hiện: “Muốn thực hiện đặt tính rồi tính chia số đo thời gian với một số, ta làm như sau:

+ Viết số bị chia là số đo đơn vị thời gian bên trái, số chia bên phải, kẻ một vạch dọc giữa số bị chia và số chia, kẻ một vạch ngang dưới số chia.

+ Chia lần lượt mỗi số đo theo từng đơn vị đo cho số chia.

+ Nếu phần dư khác 0, ta chuyển đổi sang đơn vị hàng nhỏ hơn liền kề rồi chia tiếp.

+ Nếu kết quả xuất hiện số đo lớn hơn thừa số đổi của đơn vị đó, ta đổi sang số đo có đơn vị lớn hơn.”

- GV yêu cầu HS nhắc lại.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: 

- HS thực hiện được việc đặt tính rồi tính phép chia số đo thời gian.

- HS hoàn thành các bài tập 1;2 ở mục hoạt động.

b. Cách thức tiến hành:

Nhiệm vụ 1: Hoàn thành BT1

Đặt tính rồi tính

a) 36 phút 20 giây : 4

b) 84 giờ 21 phút : 7

c) 20 giờ 33 phút : 9

d) 314 phút : 6

- GV tổ chức cho HS làm từng ý vào bảng con để kiểm tra mức độ hiểu biết của HS khi thực hiện phép chia số đo thời gian. Lưu ý phần đổi đơn vị đo.

- GV đọc từng ý HS giơ bảng con kết quả đối với từng ý.

- Gọi 1 HS trình bày cách nhân số đo với từng ý.

- GV nhận xét, chữa bài và chốt đáp án.

Nhiệm vụ 2: Hoàn thành BT2

>; <; =

a) 1 giờ 20 phút : 4 .?. 101 phút : 5

b) 4 ngày 6 giờ : 3  .?. 3 ngày : 2

c) 11 năm 3 tháng : 9 .?. năm

- GV yêu cầu HS làm bài tập cá nhân vào vở.

- Sau khi làm xong, đối chiếu với bạn cùng bàn. 

- GV lưu ý cho HS phần đổi đơn vị đo thời gian.

- GV gọi 3 HS trả lời, mỗi HS một ý, khuyến khích HS giải thích, cả lớp lắng nghe câu trả lời của bạn.

- GV nhận xét và chốt đáp án từng câu.

…………………

- HS trả lời:

+ 6 giờ 36 phút

- HS chú ý nghe, hình thành động cơ học tập.

- HS thảo luận nhóm đôi thực hiện yêu cầu của GV.

+ Viết số bị chia bên trái, số chia bên phải.

+ Kẻ vạch dọc, vạch ngang bên dưới số chia

- HS viết vào bảng con hoặc vở cá nhân:

- HS nhận ra cách tính: “Chia từng số đo theo từng đơn vị cho số chia.”

- HS viết vào bảng con:

6 giờ 36 phút : 3 = 2 giờ 12 phút

- HS thực hiện theo yêu cầu của GV.

- HS trả lời:

+ Không thể chia tiếp như vậy.

- HS chú ý quan sát và thực hiện lên bảng con:

1 phút = 60 giây

16 phút 15 giây : 5 = 3 phút 15 giây

- HS trả lời:

+ Khi chia số đo thời gian cho một số, ta thực hiện phép chia từng số đo theo từng đơn vị cho số chia.

+ Nếu phần dư khác 0 thì ta chuyển đổi sang đơn vị hàng nhỏ hơn liền kề rồi chia tiếp.

- HS lắng nghe và ghi chép vào vở.

- HS nhắc lại.

- HS hoàn thành bài tập theo yêu cầu của GV

- Kết quả:

a) 

b)

c)

d)

- HS hoàn thành bài tập theo yêu cầu

- Kết quả:

a) 1 giờ 20 phút : 4 <101 phút : 5

b) 4 ngày 6 giờ : 3   < 3 ngày : 2

c) 11 năm 3 tháng : 9 = năm

- HS giải thích:

+ 1 giờ 20 phút : 4 = 80 phút : 4 = 20 phút

101 phút : 5 = 20 phút 12 giây

20 phút < 20 phút 12 giây

+ 4 ngày 6 giờ : 3 = 1 ngày 10 giờ

3 ngày : 2 = 1 ngày 12 giờ

1 ngày 10 giờ < 1 ngày 12 giờ

+ 11 năm 3 tháng : 9 = 1 năm 3 tháng

năm = 5 năm : 4 = 1 năm 3 tháng

………………..