Giáo án Tiếng Việt 5 cánh diều bài 16: Những con hạc giấy

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Tổ chức thực hiện  

- GV cho HS xem một số hình ảnh về thảm họa của bom nguyên tử: 

- GV hướng dẫn HS quan sát tranh minh họa SGK tr.78, dẫn dắt và giới thiệu bài đọc: 

Qua các bài đọc trước, các em đã thấy hòa bình là khát vọng muôn đời của nhân loại. Để hiểu rõ thêm vì sao nhân loại cần hòa bình, muốn hòa bình, chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu bài đọc hôm nay: Những con hạc giấy. Đây là tranh vẽ bạn Xa-xa-ki Xa-đa-cô – một nạn nhân của bom nguyên tử. Nhưng vì sao câu chuyện lại có tên là Những con hạc giấy? Để hiểu điều đó, chúng ta cùng tìm hiểu bài nhé! 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đọc thành tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ và đọc câu thể hiện cảm xúc của nhân vật. 

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp. 

b. Cách tiến hành

- GV đọc mẫu cho HS nghe: Đọc giọng nhẹ nhàng, chậm rãi, trìu mến; nhấn giọng ở những từ ngữ nói về tội ác của chiến tranh và khát vọng sống;... 

- GV hướng dẫn HS đọc và luyện đọc một số từ khó, hướng dẫn cách ngắt nghỉ và luyện đọc một số câu thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật:

+ Luyện đọc một số từ ngữ khó: Hi-rô-si-ma, Na-ga-sa-ki, Xa-xa-ki Xa-đa-kô;...  

+ Luyện đọc một số câu dài, thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật: 

• Nằm trong bệnh viện/ nhẩm đếm từng ngày còn lại của đời mình,/ cô bé ngây thơ tin vào một truyền thuyết nói rằng/ nếu gấp đủ một nghìn con hạc bằng giấy treo quanh phòng,/ em sẽ khỏi bệnh.//; 

• Trên đỉnh đài tưởng niệm cao chín mét/ là tượng một bé gái/ – mô phỏng hình ảnh Xa-đa-kô/ – giơ cao hai tay nâng một con hạc lớn/ đang dang cánh bay.//;...

- GV tổ chức cho HS đọc thành tiếng đoạn, bài đọc trong nhóm nhỏ và trước lớp. Bài đọc có thể chia thành năm đoạn để luyện đọc và tìm ý:

+ Đoạn 1: Từ đầu đến “xuống Nhật Bản”.

+ Đoạn 2: Tiếp theo đến “lên đến nửa triệu”.

+ Đoạn 3: Từ “Khi Hi-rô-si-ma bị ném bom …” đến “để chữa trị.” 

+ Đoạn 4: Từ “Nằm trong bệnh viện …” đến “một nghìn con hạc giấy”. 

+ Đoạn 5: Còn lại.

* Tùy thuộc vào năng lực HS, GV có thể tách hoặc ghép đoạn để thuận tiện trong việc hướng dẫn các em luyện đọc.

Hoạt động 2: Đọc hiểu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Giải nghĩa được một số từ khó. 

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc. 

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc. 

b. Cách tiến hành

- GV hướng dẫn HS giải nghĩa một số từ khó:

+ Hạc: loài chim lớn có cổ và mỏ dài, chân cao, tượng trưng cho sự sống lâu. 

+ Phóng xạ nguyên tử: tia sinh ra khi bom nguyên tử nổ, rất nguy hiểm đối với sức khỏe và môi trường (nghĩa trong bài). 

+ Bệnh máu trắng: một dạng bệnh ung thư máu. 

+ Truyền thuyết: loại truyện dân gian về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử mang nhiều yếu tố thần kì. 

- GV tổ chức cho HS đọc thầm lại bài đọc và thảo luận trong nhóm hoặc nhóm nhỏ để trả lời từng câu hỏi:

+ Câu 1: Câu chuyện trong bài đọc diễn ra trong hoàn cảnh nào? 

+ Câu 2: Vì sao Xa-đa-cô lâm bệnh nặng? 

+ Câu 3: Cô bé đã làm gì để nuôi hi vọng được cứu sống? 

+ Câu 4: Trẻ em toàn nước Nhật đã làm gì để bày tỏ sự đồng cảm với Xa-đa-cô?

+ Câu 5: Câu chuyện về Xa-đa-cô gợi cho em cảm nghĩ gì? 

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

+ Câu 1: Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, chính phủ Mỹ quyết định ném hai quả bom nguyên tử mới chế tạo xuống thành phố Hi-rô-si-ma và Na-ga-sa-ki. Cô bé hai tuổi Xa-xa-ki Xa-đa-cô đã may mắn thoát nạn. Nhưng em bị nhiễm phóng xạ. Mười năm sau, em lâm bệnh nặng và phải nằm trong bệnh viện. 

+ Câu 2: Xa-đa-cô bị nhiễm phóng xạ từ bom nguyên tử.

+ Câu 3: Cô bé cố gắng gấp hạc giấy vì tin vào một truyền thuyết nói rằng nếu gấp đủ một nghìn con hạc bằng giấy treo quanh phòng, em sẽ khỏi bệnh. 

+ Câu 4: Trẻ em toàn nước Nhật đã tới tấp gửi hàng nghìn con hạc giấy đến cho Xa-đa-cô. 

+ Câu 5: HS trả lời theo suy nghĩ, cảm nhận riêng, VD: 

• Cái chết của Xa-đa-cô giúp em hiểu sự tàn bạo của chiến tranh. 

• Em căm ghét chiến tranh. 

• Em căm ghét vũ khí hạt nhân. 

* Lưu ý: Tuỳ thuộc vào trình độ HS, thời lượng tổ chức hoạt động và nội dung cụ thể của từng bài đọc, GV có thể hướng dẫn HS tìm ý từng đoạn: 

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 1:

• Rút ra ý đoạn 1, 2: Nước Mỹ ném bom nguyên tử xuống Nhật Bản.

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 2: 

........................

- HS xem tranh. 

- HS quan sát tranh minh họa, lắng nghe và tiếp thu.

- HS lắng nghe GV đọc mẫu, đọc thầm theo. 

- HS luyện đọc theo hướng dẫn của GV. 

- HS luyện đọc theo nhóm. 

- HS cùng GV giải nghĩa một số từ khó. 

- HS đọc thầm, HS làm việc nhóm đôi để trả lời các câu hỏi. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

........................