Giáo án Tiếng Việt 5 cánh diều bài 4: "Vua tàu thuỷ" Bạch Thái Bưởi

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu

- Tạo tâm thế hứng thú cho HS và từng bước làm quen bài học.

b. Tổ chức thực hiện

- GV giao nhiệm vụ cho HS: Các em thấy những gì trong tranh?

- GV mời HS chia sẻ.

- GV nhận xét và gợi ý: Tranh vẽ một chiếc tàu thuỷ và ông Bạch Thái Bưởi.

- GV dẫn dắt, giới thiệu vào bài mới: Bạch Thái Bưởi là ai? Ông có liên quan gì đến chiếc tàu thuỷ trong bài? Để trả lời được câu hỏi đó, chúng ta cùng đọc và tìm hiểu Bài đọc 2: “Vua tàu thuỷ” Bạch Thái Bưởi” nhé!.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đọc thành tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ và đọc câu thể hiện cảm xúc của nhân vật. 

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp. 

b. Tổ chức thực hiện

- GV đọc mẫu cho HS nghe: Giọng đọc chậm rãi, tình cảm; nhấn giọng ở những từ ngữ thể hiện tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trong câu chuyện,... 

- GV hướng dẫn HS đọc và luyện đọc một số từ khó, hướng dẫn cách ngắt nghỉ, luyện đọc một số câu dài:

+ Luyện đọc một số từ khó: quẩy, hãng buôn, xưởng sửa chữa tàu, diễn thuyết, …

+ Luyện đọc câu dài: Trên mỗi chiếc tàu,/ ông dán dòng chữ/ "Người ta thì đi tàu ta"/ và treo một cái ống/ để khách nào đồng tình với ông/ thì vui lòng bỏ tiền vào ống tiếp sức cho chủ tàu.// Lúc thịnh vượng nhất,/ công ti của Bạch Thái Bưởi/ có tới ba mươi chiếc tàu lớn nhỏ/ mang những cái tên lịch sử:/ Hồng Bàng,/ Lạc Long,/ Trung Trắc,/ Trưng Nhị,//…

- GV tổ chức cho HS đọc thành tiếng đoạn, bài đọc trong nhóm nhỏ và trước lớp. Bài đọc có thể chia thành ba đoạn để luyện đọc và tìm ý:

+ Đoạn 1: Từ đầu đến “không nản chí”.

+ Đoạn 2: Tiếp theo đến “Trưng Nhị …”.

+ Đoạn 3: Còn lại.

* Tùy thuộc vào năng lực HS, GV có thể tách hoặc ghép đoạn để tuận tiện trong việc hướng dẫn các em luyện đọc.

Hoạt động 2: Đọc hiểu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Giải nghĩa được một số từ khó. 

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc. 

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc. 

b. Tổ chức thực hiện

- GV hướng dẫn HS giải nghĩa một số từ khó:

+ Hiệu cầm đồ: cửa hàng nhận đồ của người đang cần tiền đem gửi để vay tiền. 

+ Trắng tay: mất sạch tiền của. 

+ Độc chiếm: chiếm giữ một mình, không chia sẻ cho ai. 

+ Diễn thuyết: nói trước công chúng, nhằm tuyên truyền, thuyết phục. 

+ Đồng, hào, xu: ba đơn vị tiền tệ thời trước. 

+ Thịnh vượng: đang phát triển mạnh, giàu có lên.

- GV tổ chức cho HS đọc thầm lại bài đọc và thảo luận trong nhóm hoặc nhóm nhỏ để trả lời từng câu hỏi dưới đây:

+ Câu 1. Những chi tiết về tuổi thơ và tuổi trẻ của Bạch Thái Bưởi cho thấy ông là người như thế nào?

+ Câu 2. Lúc mới thành lập, công ti vận tải đường biển của Bạch Thái Bưởi gặp khó khăn gì? Ông đã làm cách nào để vượt qua khó khăn đó?

+ Câu 3. Lời kêu gọi “Người ta thì đi tàu ta.” và tên các con tàu của Bạch Thái Bưởi nói lên điều gì về ông?

+ Câu 4. Theo em, nhờ đâu mà Bạch Thái Bưởi thành công và trở thành “một bậc anh hùng kinh tế”?

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

+ Câu 1: Bạch Thái Bưởi rất thông minh, chịu khó (theo mẹ đi gánh hàng rong, làm đủ nghề), có ý chí, nghị lực (có lúc trắng tay, ông vẫn không nản chí).

+ Câu 2: 

Công ti vận tải đường thuỷ của Bạch Thái Bưởi được thành lập vào lúc những con tàu của người Hoa, người Pháp đã độc chiếm các đường sông miền Bắc (việc tìm khách hàng của công ti hết sức khó khăn vì khách hàng đã quen dùng tàu của người Hoa, người Pháp). 

Để vượt qua khó khăn đó, Bạch Thái Bưởi cho người đến các bến tàu diễn thuyết; trên mỗi chiếc tàu, ông dán dòng chữ “Người ta thì đi tàu ta” và treo một cái ống để khách nào đồng tình với ông thì vui lòng bỏ ống tiếp sức cho chủ tàu. Sau này, ông mua lại tàu của chủ tàu người Hoa, người Pháp, thuê kĩ sư giỏi trông nom.

+ Câu 3: 

- HS lắng nghe, chuẩn bị.

- HS chia sẻ.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài mới.

- HS lắng nghe GV đọc mẫu, đọc thầm theo. 

- HS luyện đọc theo hướng dẫn của GV. 

- HS luyện đọc theo nhóm. 

- HS cùng GV giải nghĩa một số từ khó.  

- HS đọc thầm, HS làm việc nhóm đôi để trả lời các câu hỏi. 

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS luyện đọc.

- HS đọc câu hỏi.