Giáo án Ngữ văn 12 Cánh diều bài 2: Thực thi công lí (Trích Người lái buôn thành Vơ-ni-dơ - Sếch-xpia)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu tác giả Uy-li-am Sếch-xpia

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập.

- GV cho HS dựa vào video đầu tiên để trả lời các câu hỏi liên quan đến bài học:

Tìm hiểu về cuộc đời cũng như sự nghiệp của nhà văn Uy-li-am Sếch-xpia:

+ Thân thế, sự nghiệp.

+ Sự nghiệp văn chương.

- HS thực hiện nhiệm vụ

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập.

- HS chia vai đóng cặp để thực hiện phỏng vấn.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận.

- GV mời các nhóm HS phát biểu, yêu cầu cả lớp nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

a. Tiểu sử

- Uy-li-am Sếch-xpia: (1564 - 1616)

- Là nhà văn vĩ đại nhất của Anh và nhà viết kịch đi trước thời đại. 

- Ông được vinh danh là tác giả tiêu biểu của nước Anh và là “Thi sĩ của dòng sông Avon”.

b. Tác phẩm

- Vô cùng đồ sộ, phong phú: Với hơn 40 vở kịch.

- Các tác phẩm tiêu biểu:

+ Bi kịch: Romeo và Juliet, Hoàng tử Hamlet, Vua Macbeth...

+ Hài kịch: Hài kịch của những hiểu lầm, Hai chàng ở thành Veron; Đêm thứ mười hai,…

+ Thơ: Shakespaere’s Sonnets…

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu văn bản “Thực thi công lý”

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập.

- GV chia HS thành 2 nhóm, hướng dẫn HS cách đọc văn bản và trả lời câu hỏi:

+Nhóm 1: Trình bày xuất xứ của văn bản “Thực thi công lí”. 

+ Nhóm 2: Tóm tắt đoạn trích “Thực thi công lí”?

- HS tiếp nhận nhiệm vụ

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập.

- HS suy nghĩ cá nhân và tiến hành thảo luận trong vòng 3 phút.

- Nhóm nào hoàn thành sớm sẽ được trình bày và lấy điểm.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận.

- GV mời các nhóm HS phát biểu, yêu cầu cả lớp nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức

2. Văn bản “Thực thi công lý”

a.  Đoạn trích “Thực thi công lý”

+ Thể loại: Hài kịch

+ Đoạn trích “Thực thi công lý” thuộc cảnh I, hồi bốn của vở hài kịch Người lái buôn thành Vơ-ni-dơ.

+ Được cho là sáng tác trong khoảng giai đoạn 1596 – 1599.

b.Tóm tắt

Ba-xa-ni-ô muốn cưới nàng Poóc-xi-a xinh đẹp nên đã nhờ người bạn làm thương gia An-tô-ni-ô giúp đỡ. Hàng hóa, tài sản của An-tô-ni-ô hiện đều đang ở trên các tàu buôn, chưa cập cảng nên An-tô-ni-ô đã đến nhà Sai-lốc, một người Do Thái chuyên cho vay nặng lãi để vay tiền giúp bạn. Vốn căm ghét An-tô-ni-ô vì chàng có thói quen cho vay tiền không tính lãi khiến cho Sai-lốc phải tự hạ mức lãi suất, chịu tổn thất để kinh doanh, nên Sai-lốc đã cho An-tô-ni-ô vay 3000 đuy-ca không tính lãi, với điều kiện: sau ba tháng, nếu người vay không hoàn trả số tiền đúng ngày và đúng nơi quy định thì người cho vay sẽ được quyền lấy đi một cân thịt trên cơ thể An-tô-ni-ô. Có được khoản tiền vay, Ba-xa-ni-ô đã cầu hôn Poóc-xi-a. Giữa lúc đó, chàng nhận được tin dữ từ Vơ-ni-dơ qua bức thư của An-tô-ni-ô; những chiếc tàu của An-tô-ni-ô đều bị đắm, các chủ nợ trở mặt độc ác, Sai-lốc kiện An-tô-ni-ô ra tòa đòi thực hiện hình phạt. Poóc-xi-a cùng với người hầu gái bí mật cải trang thành chàng tiến sĩ luật sư và người thư kí để đến phiên tòa.

Và đoạn trích dưới đây chính là cuộc đối mặt của Poóc-xi-a với Sai-lốc tại phiên tòa.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tình huống và xung đột kịch 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập.

- GV chia lớp thành các nhóm thảo luận trong vòng 3 phút để trả lời câu hỏi sau đây.

+ Liệt kê các hành động kịch của nhân vật Poóc-xi-a và Sai-lốc trong đoạn trích Thực thi công lí, từ đó, hãy nêu tình huống kịch trong đoạn trích.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

+ Chỉ ra và nêu nhận xét của em về xung đột kịch trong đoạn trích?

- Các nhóm tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập.

- Các nhóm thảo luận để trả lời.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận.

- GV mời đại diện các nhóm lên bảng yêu cầu các nhóm khác nhận xét, góp ý, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

II. Tình huống và xung đột kịch 

1. Hành động kịch

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

1. Xung đột kịch

• Xung đột kịch trong đoạn trích “Thực thi công lí” là xung đột xảy ra với Poóc-xi-a và người lái buôn Sai-lốc về việc giải quyết vụ kiện của hắn với An-tô-ni-ô để thực hiện hình phạt lấy một cân thịt trên cơ thể An-tô-ni-ô.

• Đỉnh điểm của xung đột kịch chính là khi Sai-lốc được khuyên nên khoan hồng, nhưng hắn yêu cầu đòi hỏi công lý và thi hành các điều khoản của văn kiện. Xung đột được giải quyết bằng việc Poóc-xi a đã đưa ra những lí lẽ để chứng minh rằng văn kế đã kí của Sai- lốc và An-tô-ni-ô không cho Sai-lốc có quyền thực hiện hình phạt ấy và thậm chí tất cả tài sản của Sai-lốc sẽ bị tịch thu theo quy định của pháp luật.

• Cảm xúc của người đọc đã phát triển theo xung đột kịch. Hồi hộp, mong chờ cách xử lý của nàng Poóc-xi-a trước những lý lẽ của Sai-lốc yêu cầu thực thi công lý theo văn kế. Và sự hả hê khi mà Poóc-xi-a luận tội Sai-lốc bắt hắn phải chịu hình phạt của pháp luật. Vừa hả hê nhưng cũng là sự cảm phục trước sự thông minh tài tình của nàng Poóc-xi-a.